„W samo południe” i „Stąd do wieczności” to jego najbardziej znane filmy, ale Fred Zinnemann, światowej sławy reżyser, ma w swym dorobku znacznie więcej znakomitych obrazów. Dziewięć z nich będzie można zobaczyć w dniach 15-19 sierpnia w Rzeszowie, podczas wydarzenia „W samo południe. Fred Zinnemann wraca do Rzeszowa”. W Rzeszowie będzie głośno o Zinnemannie nie bez powodu: reżyser urodził się tu 29 kwietnia 1907 roku i wraz z rodzicami mieszkał tu aż do wybuchu I wojny światowej. Potem wyjechał do Wiednia, a następnie do USA, gdzie zrobił karierę i odkrył wiele aktorskich talentów, m.in. Marlona Brando i Meryl Streep.
Fred Zinnemann urodził się w Rzeszowie, ale sam reżyser przez lata podawał, że jego miejscem urodzenia jest Wiedeń i taką informację podają wszystkie encyklopedie.
– Mamy liczne dowody na to, że reżyser urodził się w Rzeszowie. Znajdują się one w archiwum państwowym. Dużo też wiemy o jego rodzinie – mówiłą na konferencji prasowej poświęconej wydarzeniu Grażyna Bochenek, koordynatorka wydarzenia. – Ponieważ w tym roku przypada 111. rocznica urodzin Zinnemanna postanowiliśmy ten fakt uhonorować, aby mieszkańcy Rzeszowa i regionu mieli świadomość, że wiele lat temu sąsiadem naszych dziadków i pradziadków był Fred Zinnemann. Chcemy pokazać jego filmy młodym widzom, którzy zobaczą je pewnie po raz pierwszy, i przypomnieć je starszym widzom.
Sławny reżyser wychował się przy ulicy 3 Maja
Rodzina Zinnemannów mieszkała na pierwszym piętrze w kamienicy przy Rynku 5 (dziś jest to kamienica przy Rynku 3 – przyp. red.). Ojciec reżysera, Oskar był lekarzem. Uczył się w gimnazjum przy ulicy 3 Maja, a potem studiował w Wiedniu. W Rzeszowie prowadził praktykę lekarską. Dziadek Freda, ze strony matki, był w Rzeszowie buchalterem, natomiast dziadek ze strony ojca prowadził w mieście wytwórnię mydeł. Matka reżysera, Anna, zajmowała się domem. Podczas I wojny światowej rodzina opuściła Rzeszów i przeniosła się do Wiednia.
– Nie mamy pewności, czy Fred Zinnemann chodził w Rzeszowie do szkoły, gdyż nie zachowały się akta szkolne – mówiła Grażyna Bochenek. – Reżyser mówił po polsku, ale jego syn nie wiedział o związku ojca z Polską. Nazwę Rzeszów znalazł w dokumentach ojca dopiero po jego śmierci. Było to dla niego wielkim zaskoczeniem.
9 filmów Zinnemana, w tym oscarowy, do obejrzenia w Rzeszowie
Podczas wydarzenia „W samo południe. Fred Zinnemann wraca do Rzeszowa” publiczność będzie miała okazję zobaczyć dziewięć filmów reżysera, które na stałe weszły do kanonu kinematografii światowej. Będą one wyświetlane w kinie Zorza oraz na Rynku.
Wśród zaplanowanych projekcji m.in. „Siódmy krzyż” z 1944 r. – film o wymowie antyfaszystowskiej, opowiadający historię dzieci, które straciły rodziców podczas wojny. – W obrazie tym wystąpiły dzieci, które doświadczyły okropieństw wojny. Debiutował w nim Montgomery Clift – wyjaśniała Grażyna Bochenek. – Będzie też „Pokłosie wojny” z 1950 roku, w którym debiutował Marlon Brando.
Ponadto widzowie zobaczą oscarowy obraz „Oto jest głowa zdrajcy” (1966 r.), adaptację sztuki teatralnej o konflikcie Thomasa Moore’a z królem Henrykiem VIII oraz „Julię” z 1977 r. z Jane Fondą i Vanessą Redgrave w rolach głównych. Nie zabraknie słynnego oscarowego westernu, wykraczającego poza schematy gatunku – czyli „W samo południe” z 1952 r., „Historii zakonnicy” (1959 r.) z Audrey Hepburn, „Stąd do wieczności” (1953 r.) i „Po wielkiej burzy” (1948 r.)
– Pokażemy także dokumentalny film „As I See It”, zrealizowany przez Tima Zinnemanna, syna Freda Zinnemanna. Film ten był pokazywany na festiwalu filmowym w Wenecji – dodała Grażyna Bochenek.
Spotkanie z Timem Zinnemannem; panele dyskusyjne
– W piątek, 17 sierpnia zapraszamy na historyczno-filmowy panel dyskusyjny. Część historyczna będzie dotyczyła społeczności żydowskiej mieszkającej na Podkarpaciu i w Rzeszowie, prezentowanej na specjalne wystawie przygotowanej przez Muzeum Polaków Ratujących Żydów w Markowej – mówiła Marta Kraus, kierownik Podkarpackiej Komisji Filmowej. – W części filmowej zapraszamy na dyskusję z krytykami filmowymi. Będzie obecna prof. Jennifer Smith, która jest specjalistką od twórczości Freda Zinnemanna, a także polscy filmoznawcy – Piotr Kletowski i Michał Oleszczyk, którzy m.in. opowiedzą o tym, jak budowano Hollywood.
Na sobotę, 19 sierpnia, po projekcji filmu „Po wielkiej burzy”, zaplanowane jest spotkanie z Timem Zinnemannem, synem reżysera.
Podczas wydarzenia na jednej z rzeszowskich kamienic powstanie mural autorstwa Kamila Kuzko, inspirowany twórczością Zinnemanna. Odbędą się także koncerty i akcje artystyczne, m.in. malowanie światłem.
Wszystkie filmy i wydarzenia będą bezpłatne
Wydarzenie poświęcone twórczości Zinnemanna to także warsztaty, prelekcje i dyskusje. Wszystkie będą mieć charakter nieodpłatny.
Program
15 sierpnia (środa)
12.00 warsztaty fotograficzne „W starym stylu” (Aparat Caffe, ul. Grunwaldzka 24)
16.00 warsztaty fotograficzne „Cyjanotypia” (Aparat Caffe, ul. Grunwaldzka 24)
17.00 projekcja filmu „Historia zakonnicy”, reż. Fred Zinnemann, 1959, 149 min. (kino Zorza, ul. 3 maja 28)
20.00 koncert „Hava Nagila Raysha, czyli Raduj się Rzeszowie” w wykonaniu Stowarzyszenia Sztuk Puk Sztuka (Rynek)
Otwarcie wystawy „Na Twojej ziemi przyszło mi śpiewać pieśń Twojego kraju”
Organizator: Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej imienia Rodziny Ulmów w Markowej
16 sierpnia (czwartek)
12.00 warsztaty fotograficzne „Cyjanotypia” (Aparat Caffe, ul. Grunwaldzka 24)
16.00 warsztaty fotograficzne „Cyjanotypia” (Aparat Caffe, ul. Grunwaldzka 24)
17.00 projekcja filmu „Oto jest głowa zdrajcy”, reż. Fred Zinnemann, 1966, 120 min. oraz spotkanie z filmoznawcą dr. Piotrem Kletowskim (kino Zorza, ul. 3 maja 28)
20.00 projekcja filmu „Stąd do wieczności”, reż. Fred Zinnemann, 1953, 118 min. (kino plenerowe na scenie Rynku)
17 sierpnia (piątek)
11.00-15.00 wykłady i panele dyskusyjne (sala obrad w Ratuszu, Rynek 1)
12.00 projekcje filmów dla dzieci (kino plenerowe na scenie Rynku)
12.00 warsztaty fotograficzne „Cyjanotypia” (Aparat Caffe, ul. Grunwaldzka 24)
17.00 projekcja filmu „Julia”, reż. Fred Zinnemann, 1977, 118 min. oraz spotkanie z filmoznawcą dr. Michałem Oleszczykiem (kino Zorza, ul. 3 maja 28)
20.00 projekcja filmu „Pokłosie wojny”, reż. Fred Zinnemann, 1950, 85 min. (kino plenerowe na scenie Rynku)
18 sierpnia (sobota)
12.00 spacer "Śladami Freda Zinnemanna" (zbiórka przy studni na Rynku)
17.00 projekcja filmu „Po wielkiej burzy”, reż. Fred Zinnemann, 1948, 105 min. oraz spotkanie z Timem Zinnemannem, prowadzenie: Grażyna Bochenek (kino Zorza, ul. 3 maja 28)
20.00 projekcja filmu „W samo południe”, reż. Fred Zinnemann, 1952, 85 min. (kino plenerowe na scenie Rynku)
19 sierpnia (niedziela)
12.00 spacer "Śladami Freda Zinnemanna" (zbiórka przy studni na Rynku)
12.00 projekcja dokumentu „As I See It”, reż. Tim Zinnemann, 1997 (kino plenerowe na scenie Rynku)
17.00 projekcja filmu „Siódmy krzyż”, reż. Fred Zinnemann, 1944, 110 min. (kino Zorza, ul. 3 maja 28)
20.00 projekcja filmu – niespodzianki (kino plenerowe na scenie Rynku)
