Wykreślenie podatnika bez wydania decyzji administracyjnej jest bezskuteczne. Brak wykazywania przez spółkę za kolejne okresy rozliczeniowe sprzedaży opodatkowanej nie upoważnia organu podatkowego do uznania, że spółka zaprzestała działalności i wykreślenia jej z rejestru, jako podatnika VAT. Organ podatkowy w takiej sytuacji orzeka o prawach i obowiązkach podatnika, jego rozstrzygnięcie powinno, więc przybrać formę decyzji, która daje podatnikowi możliwość zapoznania się ze skutkami sytuacji, w której się znalazł, a także możliwość odwołania się.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22.03.2017 r., sygn. akt VIII SA/Wa 640/16
Komentarz AXELO (aplikantka radcowska Karolina Belcyr)
Od 2017 roku ustawa o podatku od towarów i usług rozszerza przypadki, w których Naczelnik Urzędu Skarbowego wykreśla podatnika z rejestru podatników czynnych.
Przywołana powyżej sentencja wyroku dotyczy art. 97 ust. 16ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: u.p.t.u.) dodanego ustawą z dnia 1 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 2024), która weszła w życie 1 stycznia 2017 r.Powyżej wskazana regulacja dotyczy sytuacji wykreślenia podatnika, o którym mowa w art. 96 ust. 6, 8 i 9 u.p.t.u. z rejestru, jako podatnika VAT(wykreślenie podatnika z rejestru, jako podatnika VAT, o którym mowa w art. 96 ust. 6 i 8-9a, jest równoznaczne z wykreśleniem
z rejestru, jako podatnika VAT UE).
Znowelizowana ustawa zawiera przepisy znacznie rozszerzające przypadki wykreślania podmiotów z rejestru czynnych podatników VAT. Regulacje dotyczą zarówno warunków dla wszystkich podatników, jak również sytuacji, gdy podatnicy VAT czynni wykonują wyłącznie czynności zwolnione z podatku VAT na podstawie art. 43.
Dodane nowelizacją przepisy w ustawie o podatku od towarów i usług (art. 96 ust. 9a u.p.t.u.)
o wykreśleniu z rejestru VAT obejmują podmioty, które:
-
zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej na okres, co najmniej 6 kolejnych miesięcy,
-
były zobowiązane do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3 u.p.t.u.,
i pomimo istnienia tego obowiązku nie dochowały go – nie złożyły deklaracji za 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały,
-
składały przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3 u.p.t.u., w których nie wykazały sprzedaży oraz zakupów z kwotami podatku do odliczenia,
-
wystawiały faktury lub faktury korygujące, które nie dokumentowały rzeczywistych czynności, czyli tzw. „puste” faktury, prowadząc działalność gospodarczą wiedziały lub miały uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że uczestniczą w procederze oszustwa lub nadużycia podatkowego, mającego na celu osiągnięcie nienależnych korzyści majątkowych kosztem budżetu państwa.
Problematyczne z punktu widzenia wdrożenia procedury mającej na celu wykreślenia podatnika z rejestru jest to, że ustawodawca w art. 97 ust. 15 i ust. 16, jak i w art. 96 ust. 6, ust. 8 i ust. 9 u.p.t.u.nie określił formy, w jakiej ma nastąpić wykreślenie z rejestru, lecz jedynie skutek, jaki to wykreślenie powoduje oraz nałożenie na organ podatkowy obowiązku powiadomienia podatnika.
W komentowanym orzeczeniu Sąd stanął na stanowisku, że w sprawach, w których następuje rozstrzygnięcie kwestii w zakresie wykreślenia podatnika z rejestru, jako podatnika VAT czy też VAT UE, czyli zachodzi okoliczność kształtująca jego prawa i obowiązki, rozstrzygnięcie sprawy powinno przybrać konkretną i określoną prawem formę, która co najmniej gwarantowałaby podatnikowi możliwość zapoznania się w sposób skuteczny i dla niego zrozumiały ze skutkami sytuacji, w której się znalazł. Oznacza to, że wykreślając podatnika z rejestru, jako podatnika VAT lub (i) VAT UE organ podatkowy orzeka o prawach i obowiązkach podatnika, a zatem jego rozstrzygnięcie powinno przybrać formę decyzji.W treści uzasadnienia Sąd wskazał, że w tak istotnej kwestii, jaką jest wykreślenie z rejestru potencjalnie istniejącego i działającego podatnika, organ nie może posłużyć się formą czynności materialno-technicznej, tak jak to miało miejsce w rozpatrywanej sprawie.
Biorcą pod uwagę, że wykreślenie podatnika z urzędu z rejestru, jako podatnika VAT, a w konsekwencji z rejestru, jako podatnika VAT UE, rodzi dla niego konsekwencje prawne wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług, za słuszne należy uznać stanowisko Sądu, zgodnie z którym rozstrzygnięcie w sprawie wykreślenia powinno przybrać formę decyzji, jako właściwej dla rozstrzygnięć władczych organów podatkowych, zaś pominięcie takiej formy powinno skutkować bezskutecznością czynności.
Aby szczegółowo omówić poruszone zagadnienia, skontaktuj się z AXELO. www.axelo.pl
Informacje zawarte w niniejszym artykule/komentarzu mają charakter skrótowy i informacyjny. Informacje te nie powinny zastępować szczegółowej analizy poruszanych w nim zagadnień, jak również stanowić podstawy podejmowania decyzji biznesowych lub jakichkolwiek innych czynności prawnych lub faktycznych.