Wskazanego w art. 9a ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako updop) limitu transakcji lub innych zdarzeń jednego rodzaju, mających istotny wpływ na wysokość dochodu (straty) podatnika, nie należy odnosić osobno do każdej transakcji zawartej z danym podmiotem powiązanym. Wskazany w ustawie zwrot „transakcje lub inne zdarzenie jednego rodzaju” odnosi się zarówno do „innych zdarzeń”, jak i do „transakcji”. W związku z tym realizowanie z podmiotem powiązanym transakcji jednego rodzaju, których wartość w sumie przekracza limit wskazany w art. 9a ust. 1d updop, zobowiązujący do sporządzania dokumentacji, i jednocześnie innych transakcji jednego rodzaju, których wartość nie przekracza ww. limitu, rodzi obowiązek sporządzania dokumentacji tylko dla tych transakcji jednego rodzaju, które przekroczą limit. Na limit transakcji składa się suma poszczególnych zdarzeń tego samego rodzaju. Istotny jest, więc rodzaj transakcji podlegających zsumowaniu.
Indywidualna interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 czerwca 2017 r., znak: 0111-KDIB1-3.4010.116.2017.1.AL
Komentarz AXELO (aplikantka radcowska Karolina Belcyr)
Podatnicy, zawierający różnego rodzaju transakcje z podmiotami powiązanymi, natrafiają na problem, jak określić wartość transakcji celem zweryfikowania, czy zaktualizował się obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej. Kluczowe są sytuacje, gdy samodzielnie transakcje nie przekraczają progu wartościowego, natomiast w ujęciu łącznym taki próg przekraczają i tym samym mogą spełniać przesłanki obligującej podatnika do sporządzenia dokumentacji.
W stanie prawym od 1 stycznia 2017 r. za transakcje lub inne zdarzenia, mające istotny wpływ na wysokość dochodu (straty) podatnika, uznaje się transakcje lub inne zdarzenia jednego rodzaju. Niestety, obecnie istnieje spór interpretacyjny, czy sformułowanie „jednego rodzaju” dotyczy zarówno transakcji i innych zdarzeń, czy wyłącznie innych zdarzeń.
W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na brak jednolitego stanowiska, co do określenia pojęcia ,,jednego rodzaju” – w kontakcie transakcji lub innych zdarzeń, w ustawie pdop od 1 stycznia 2017 r., co w konsekwencji prowadzi w tym zakresie do znacznych rozbieżności w orzecznictwie sądowym oraz w indywidualnych interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe.
Przywołana na wstępnie indywidualna interpretacja Dyrektora KIS z dnia 9 czerwca 2017 r. jest korzystna dla podatników, gdyż organ wskazuje w niej, że w przypadku, gdy spółka realizuje różne transakcje z danym podmiotem, które rodzajowo stanowią odrębne grupy transakcji (np. podatnik zawiera w ciągu danego roku z danym podmiotem umowy sprzedaży oraz przykładowo umowy najmu), to podatnik ma obowiązek sporządzania dokumentacji tylko dla tych transakcji jednego rodzaju, które przekroczą limit. Zsumowaniu podlega tylko wartość transakcji jednego rodzaju i dla tych transakcji sporządza się dokumentację, a dla tych transakcji, które limitu nie przekroczą, dokumentacji nie sporządza się.
W konsekwencji przyjęte przez organ w indywidualnej interpretacji z dnia 9 czerwca 2017 r. stanowisko w praktyce oznacza, że gdy podmiot dokona transakcji, dla której konieczne będzie sporządzenie dokumentacji cen transferowych, a następnie dokona innej transakcji (innego rodzaju) z tym samym podmiotem, jednakże o wartości poniżej ustawowego limitu, nie będzie miał on obowiązku sporządzenia dokumentacji dla tej transakcji (o małej wartości).
Powyższą interpretację należy oceniać pozytywnie, gdyż nieuzasadnione byłoby twierdzenie, że wartość różnych transakcji, dla których określono różne ceny, powinna podlegać zsumowaniu dla celów określenia obowiązku dokumentacyjnego. Skutkowałoby to powstaniem obowiązku dokumentowania de facto każdej transakcji z podmiotem powiązanym. Stanowisko takie należałoby uznać za absurdalne i świadczyłoby o nieracjonalności przepisów podatkowych, w tym w szczególności nowelizacji, która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2017 r., a która u swoich podstaw miała na celu wdrożenie do polskiego porządku prawnego jednej z kluczowych zasad ciążących na podatnikach w zakresie obowiązków dokumentowania cen transferowych tj. różnicowania obciążeń dokumentacyjnych zależnie i proporcjonalnie do wielkości i złożoności struktur przedsiębiorstw. Zgodnie z§ 5.28 (rozdział V) Wytycznych OECD: „potrzeba dokumentów powinna zostać zrównoważona w stosunku do kosztów oraz obciążeń administracyjnych, w szczególności, gdy ten proces oznacza tworzenie dokumentów, które nie zostałyby przygotowane lub wykorzystywane z innych względów niż podatkowe. Wymogi dokumentacyjne nie powinny nakładać na podatników kosztów i obciążeń nieproporcjonalnych do okoliczności.” W przeciwnym razie, przyjęcie przez sądy oraz organy za prawidłowe stanowiska, zgodnie z którym wartość różnego rodzaju transakcji, dla których określono różne ceny, podlega zsumowaniu dla celów określenia obowiązku dokumentacyjnego, generowałoby dodatkowe koszty dla przedsiębiorcy, co byłoby sprzeczne z Wytycznymi OECD w sprawie cen transferowych dla przedsiębiorstw wielonarodowych oraz administracji podatkowych.
Aby szczegółowo omówić poruszone zagadnienia, skontaktuj się z AXELO. www.axelo.pl
Informacje zawarte w niniejszym artykule/komentarzu mają charakter skrótowy i informacyjny. Informacje te nie powinny zastępować szczegółowej analizy poruszanych w nim zagadnień, jak również stanowić podstawy podejmowania decyzji biznesowych lub jakichkolwiek innych czynności prawnych lub faktycznych.
