Rozpoczęła się budowa jednego z najbardziej skomplikowanych odcinków drogi ekspresowej S19 z Rzeszowa do Babicy. Wydrążony zostanie ponad 2-kilometrowy tunel, który będzie należał do najdłuższych w Polsce. Powstaną także najwyższe w Polsce estakady i wiele innych obiektów inżynieryjnych. W czwartek, 4 kwietnia na uroczyste przecięcie wstęgi na plac budowy w Racławówce przyjechał minister infrastruktury Andrzej Adamczyk i wiceminister infrastruktury Rafał Weber.
Budowa już rozpoczęła się, a zakończyć ma w 2026 roku. Wartość kontraktu na projekt i budowę 10-kilometrowego odcinka drogi ekspresowej S19 Rzeszów Południe – Babica wynosi ponad 2,2 mld zł. I jest jednym z ośmiu odcinków wykonawczych, na jakie podzielono fragment S19 od Rzeszowa do południowej granicy państwa.
– Są one na różnym stopniu zaawansowania. Dzisiaj ruszamy symbolicznie, bo prace już się rozpoczęły, na jednym z najbardziej skomplikowanych technicznie odcinków. To przybliża nas do upragnionego połączenia z krajami południowej Europy, ważnego dla polskiej gospodarki. To droga szczególnie ważna dla mieszkańców Podkarpacia, ale i Lubelszczyzny, Podlasia, Warmii i Mazur – mówił minister Andrzej Adamczyk, który przyjechał na uroczyste rozpoczęcie budowy odcinka S19 między Rzeszowem a Babicą. W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele rządu i samorządu, wykonawców.
Odcinek drogi ekspresowej S19 od węzła Rzeszów Południe do węzła Babica realizowany jest w systemie Projektuj i buduj. Wykonawca, konsorcjum firm Mostostal Warszawa i Acciona Construcción, opracował dokumentację techniczną i teraz rozpoczyna prace budowlane. Po zakończeniu budowy, do zadań wykonawcy należeć będzie opracowanie dokumentacji powykonawczej oraz uzyskanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Wartość kontraktu to ponad 2,23 mld zł.
Zakres prac
W ramach inwestycji wybudowany zostanie nowy, ponad 10-kilometrowy odcinek drogi ekspresowej o przekroju dwujezdniowym, po dwa pasy ruchu w obu kierunkach. Powstanie też węzeł Babica, w pobliżu skrzyżowania drogi krajowej 19 z drogą wojewódzką 988. Wybudowane zostaną obiekty inżynierskie, w tym tunelu o długości ponad 2 km, do tego sześci estakad i dwa wiadukty nad S19. Zaprojektowano również bezkolizyjny przejazd nad linią kolejową w ciągu istniejącej drogi krajowej 19, trzech przejść dla zwierząt i jednego przejazdu pod S19.
W ramach umowy wybudowane zostanie również pierwsze w województwie podkarpackim Centrum Zarządzania Tunelem. Inwestycja obejmuje również budowę dwóch Miejsc Obsługi Podróżnych (MOP): MOP kat. II Lutoryż (kierunek Rzeszów) i MOP kat. I Lutoryż (kierunek Barwinek) oraz dwa lądowiska dla śmigłowców Lotniczego Pogotowia Ratunkowego, jedno na MOP II Lutoryż i drugie przy Centrum Zarządzania Tunelem.
Zadanie zlokalizowane jest w powiecie rzeszowskim i strzyżowskim, na terenie gmin Rzeszów, Boguchwała, Czudec, Niebylec i Strzyżów.
Wyzwanie inżynieryjne – tunel o długości ponad 2 km
Odcinek S19 Rzeszów Południe – Babica to jedna z trudniejszych technologicznie budów infrastrukturalnych w Polsce. Pagórkowate ukształtowanie terenu wymusza wykonanie wysokich estakad i tunelu zlokalizowanego do 100 m pod powierzchnią. Nie bez znaczenia są także skomplikowane i złożone warunki gruntowo-wodne (flisz karpacki) występujące w miejscu planowanej inwestycji.
Tunel o długości 2255 m składał się będzie z dwóch naw, które będą połączone 15 przejściami poprzecznymi oraz dodatkowym przejazdem awaryjnym. Każda z pojedynczych naw będzie miała 12,4 m średnicy.
Tunel drogowy będzie wykonywany metodą mechanicznego drążenia przy pomocy maszyny TBM (Tunnel Boring Machine). Jej tarcza wiercąca mierzy 15,2 m. Konstrukcja tunelu będzie zbudowana z pierścieni (tubingów), na które składają się prefabrykowane elementy żelbetowe. Łączna planowana ilość pierścieni wynosi ok. 22 tys. sztuk. Na wyprodukowanie jednego pierścienia potrzeba ok. 5,6 m sześc. betonu co łącznie daje 123 200 m sześc. betonu przeznaczonego na budowę konstrukcji tunelu.
Realizowane i planowane do wykonania roboty
W początkowej fazie robót wykonawca przeprowadził geodezyjne wyznaczenie trasy. Ponadto dokonano saperskiego sprawdzenia terenu, przeprowadzono wycinkę drzew i krzewów. Wykonawca rozpoczął także odhumusowanie terenu, budowę platform roboczych pod roboty palowe na obiektach inżynierskich, a także likwidację kolizji energetycznych, telekomunikacyjnych oraz wodno-kanalizacyjnych. Rozpoczęto także budowę fundamentów pod linię 400 kV i 110 kV.
W najbliższych tygodniach wykonawca będzie kontynuował prace we wszystkich branżach. Realizowane będą poszczególne warstwy konstrukcyjne drogi, rozpocznie się budowa obiektów inżynierskich. Wykonywane będą także prace polegające na zabezpieczeniu osuwisk znajdujących się w strefach portalowych tunelu i zabezpieczeniu samych portali. W drugiej połowie roku planowane jest rozpoczęcie transportu do kraju maszyny drążącej tunel (TBM) tak, aby na początku 2023 roku mógł rozpocząć się etap drążenia tunelu.
Budowa S19 w liczbach
W ramach prowadzonych robót zaplanowano: usunięcie ok. 290 tys. m sześc. humusu, wybudowanie ok. 1,8 mln m sześc. wykopu, ponad 1 mln m sześc. nasypu. Do budowy tunelu, wiaduktów i innych obiektów inżynierskich wykorzystanych zostanie ok. 10,8 tys. ton stali zbrojeniowej oraz 53 tys. m sześc. betonu.
Dzięki budowie S19 ruch tranzytowy zostanie wyprowadzony z miejscowości położonych wzdłuż istniejącej drogi krajowej 19. Obecnie duża liczba pojazdów przejeżdżających przez te miejscowości powoduje znaczną uciążliwość dla mieszkańców – wypadki, hałas oraz spaliny. Nowa trasa skróci także czas przejazdu na osi północ-południe i zwiększy bezpieczeństwo na drodze zarówno dla lokalnych społeczności, jak i dla ruchu tranzytowego. To także element międzynarodowego korytarza transportowego Via Carpatia.
Via Carpatia
Droga ekspresowa S19 to element międzynarodowego szlaku Via Carpatia, łączącego Europę Północną i Południową. W Polsce trasa ta będzie miała ponad 700 km długości i przebiegać będzie przez województwa: podlaskie, mazowieckie, lubelskie i podkarpackie. W woj. podkarpackim będzie miała docelowo długość ok. 169 km.
– S19 ma znaczenie gospodarcze i transportowe, da wschodniej części kraju połączenie ze Słowacją, Czechami, Węgrami, Rumunią, Bułgarią, Grecją i państwami bałkańskimi. Skomunikuje nas także z państwami bałtyckimi. To sprawi, że województwo wejdzie do najwyższej klasy pod względem dostępności komunikacyjnej, transportowej. Kolejne odcinki Via Carpatii na południe od Rzeszowa wchodzą w fazę realizacyjną. Jutro (we wtorek) w dzienniku urzędowym Unii Europejskiej ukaże się ogłoszenie przetargowe na kolejny odcinek S19 Iskrzynia – Domaradz – poinformował wiceminister Rafał Weber.
Stanrealizacji S19 w woj. podkarpackim:
75,7 km – oddane do ruchu (odcinki: Lasy Janowskie – Zdziary, Rudnik nad Sanem – Rzeszów Południe),
50,5 km – w realizacji (w budowie: Zdziary – Rudnik nad Sanem i Rzeszów Południe – Babica oraz w systemie Projektuj i buduj: Babica – Jawornik, Iskrzynia – Miejsce Piastowe i Miejsce Piastowe – Dukla),
42,3 km – w przygotowaniu (na etapie przetargu: Lutcza – Domaradz i Dukla – Barwinek, przed ogłoszeniem przetargu: Jawornik – Lutcza i Domaradz – Iskrzynia).
