Jadwiga Brzozowska
Dodano: 13-08-2018
Fot.Pixabay
Czarny bez, inaczej dziki bez, to prawdziwa bomba witaminowa i naturalny lek na większość dolegliwości. Ponieważ niedojrzałe, zielone owoce zawierają szkodliwy kwas pruski, najlepszym momentem na ich zbiór jest wrzesień i październik, kiedy są już mocno dojrzałe. Bez czarny warto też posadzić w pobliżu pryzmy kompostowej. Wydzielane przez jego korzenie substancje doskonale wpływają na procesy zachodzące w kompoście. Liście bzu wydzielają olejki eteryczne, które odstraszają owady i szkodniki.
Dzięki zawartym w kwiatach i owocach solom mineralnym i flawonoidom tj. m.in. rytozyd oraz pochodnym kwercetyny i kemferolu, soki, syropy lub herbatki są często stosowane podczas przeziębienia. Te specyfiki złagodzą suchy i męczący kaszel oraz katar, obniżą gorączkę, zadziałają moczopędnie i rozkurczowo, uszczelnią naczynia włosowate i zwiększą naszą odporność.
Na zaparcia? herbatka z owoców bzu
Owoce bzu czarnego posiadają również właściwości antyoksydacyjne tzn. wiążą wolne rodniki, dzięki czemu wydłużamy życie naszych komórek. Napar z owoców bzu złagodzi zmiany skórne, trudno gojące się rany, wypryski, zapalenie spojówek. Dzięki okładom zmniejszą się cienie i obrzęki pod powiekami, bo napar ma delikatne właściwości wybielające. Herbatki z owoców bzu pomogą również w zaparciach. Surowe owoce oraz liście i kora bzu czarnego mają właściwości trujące, ponieważ zawierają sambunigrynę i prunazynę. Po ich spożyciu pojawią się nudności i wymioty. Jeżeli te części rośliny ugotujemy lub wysuszymy to znikną szkodliwe substancje ale pozostaną prozdrowotne właściwości. Kwiaty bzu czarnego nie zawierają sambunigryny i prunazyny dlatego można spokojnie spożytkować je w formie surowej (ale bez szypułek). Po usmażeniu baldachów w cieście naleśnikowym będziemy mogli cieszyć się ciekawym w smaku deserem.
Biało - kremowe baldachy kwiatów
Krzewy czarnego bzu są mrozoodporne, bujnie rosną, często osiągają znaczne rozmiary (dorastają nawet do 10m wysokości i podobnej szerokości) szczególnie, gdy rosną w pobliżu wody. Biało kremowe baldachy kwiatów zakwitają w maju, wówczas zbieramy je i suszymy, ale nie na słońcu aby nie ściemniały i nie straciły swych właściwości. Owoce dojrzewają w sierpniu i wrześniu. Gdy wszystkie w baldachu dojrzeją wówczas można je spożytkować. Bez czarny toleruje różne typy podłoży od suchych i ubogich po gleby wilgotne ale nie zalewowe. Bez najlepiej rośnie na glebach przepuszczalnych, próchnicznych, umiarkowanie wilgotnych oraz przy pryzmach kompostowych. Bez czarny uprawiamy przede wszystkim na zbiór kwiatów i owoców, dlatego należy posadzić go w miejscu słonecznym.
Owoce zebrane w baldachy są czarne i mają czerwony sok. Zawierają m.in. antocyjany (rodzaj flawonoidów obecnych we wszystkich owocach o ciemnogranatowej barwie). Chronią układ krwionośny, oczyszczają organizm, działają lekko przeczyszczająco i przeciwbólowo. Fot.Pixabay
Odmiany wielkoowocowe bzu czarnego zaleca się ciąć każdego roku
Kupione bądź pozyskane sadzonki sadzimy jesienią lub wiosną do przygotowanego dołka z mieszanką ziemi ogrodowej i kompostowej. Sadzonki należy podlewać i w razie potrzeby cieniować. Krzew nawozimy przed i po kwitnieniu kompostem lub nawozem wieloskładnikowym. Bez czarny często wyrasta znikąd, ponieważ jest chętnie zjadany i rozsiewany przez ptaki. Ale do rozmnożenia krzewu pobieramy jesienią sadzonki - pędy jednoroczne. Sadzonki przycinamy, przygotowane do sadzenia powinny mieć 5–6 oczek, z których dwa oczka pozostawia się nad ziemią. Bez czarny obficie owocuje po 3–4 latach. Wysokość i zagęszczenie krzewu możemy kontrolować stosując cięcie na wiosnę. Co 5-6 lat warto usunąć kilka najstarszych pędów i skrócić pędy młodsze. Odmiany wielkoowocowe bzu czarnego zaleca się ciąć każdego roku.
Odmiany ozdobne:
- 'Variegata' o biało obrzeżonych liściach
- 'Madonna' o żółto-zielonych liściach
- 'Black Beauty' o bordowych liściach i różowych kwiatach
- 'Guincho Purple' o purpurowych liściach
- 'Pulverulenta' o biało-zielonych i nakrapianych liściach
- 'Eva' o postrzępionych i bordowych liściach
- 'Lacinata' o postrzępionych i zielonych liściach
Odmiany towarowe:
- 'Samyl' – odmiana tworzy ciężkie baldachogrona i duże owoce o średnicy ponad 6 mm
- 'Sampo' – odmiana plenna tworzy dorodne owoce
- 'Korsor' – odmiana plenna tworzy dużą liczbę, średnich owoców o średnicy 4,5–5 mm
Powidła z owoców bzu czarnego:
1 kg owoców, odrobinę wody i sok z cytryny należy zagotować i całość przetrzeć przez sito, aby pozbyć się pestek. Nie jest to zabieg konieczny, ale dzięki temu mamy gładkie powidła. Potem gotujemy mus owocowy z cukrem w ilości do 400 g,do pożądanej konsystencji. Gorące powidła przekładamy do wyparzonych słoików.
Syrop z kwiatów bzu czarnego:
Najpierw przygotowujemy syrop: gotujemy 1 kg wody, 1 kg cukru i sok z 2 cytryn. Tym syropem zalewamy 40 baldachów. Uzyskany płyn pozostawiamy na 24 godziny, mieszamy go co jakiś czas, wyciskamy kwiaty, całość filtrujemy, zagotowujemy i wlewamy do wyparzonych słoików. Można dodać do syropy trochę mięty. Uzyskamy ciekawy smak i aromat.
Nalewka:
1 kg dojrzałych owoców (bez szypułek) zalewamy 1 l spirytusu i syropem cukrowym zrobionym z 0,5 l wody i 250 g cukru. Słój z nastawem przechowujemy w ciemnym miejscu przez 1 miesiąc, codziennie należy nim potrząsnąć, aby zawartość przemieszała się. Po tym czasie całość filtrujemy, przelewamy do ciemnych butelek i po 3-4 miesiącach delektujemy się nalewką, którą pijemy tylko po kieliszeczku, dla zdrowotności.
Tagi: czarny bez, dziki bez, krzew, nalewka, Sadzonki, syrop z kwiatów
KOMENTARZE
Jabłoń ozdobna czyli rajska
Jabłoń ozdobna kwitnie w tym samym terminie, co jej odmiany owocowe. Sadzimy ją jednak nie...
Drzewka owocowe kolumnowe - nowy trend w ogrodzie
Zaletą kolumnowych drzew jest to, że wytwarzają owocujące...
Total look w łazienkowych wnętrzach
Bogactwo materiałów wykończeniowych oraz ich różnorodność stylistyczna...
Izolacja akustyczna budynków i elementów budowlanych
Przepisy obowiązującego prawa precyzyjnie określają wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej dla konkretnych elementów i przegród budynków. Konkretne wymagania dotyczące izolacyjności...
Wykładziny podłogowe - indywidualny styl dzięki wyjątkowym kolekcjom
Wykładziny dywanowe to często spotykany materiał wykończenia sypialni, pokoju dziecięcego lub gościnnego, a także salonu w mieszkaniu. Stosuje się je...
Osuszanie konstrukcji dachów płaskich
Wilgoć w stropodachu i woda wnikające w głąb konstrukcji stropodachów to jeszcze nie do końca rozpoznany problem i nie zawsze udaje się go rozwiązać w stopniu satysfakcjonującym. Jak więc poradzić sobie z problemem...
Meble do biura! Po jakie sięgnąć?
Zakładasz własną firmę i jesteś na etapie urządzania biura? Postaraj się, aby twoi przyszli pracownicy w nowym miejscu pracy czuli się zawsze komfortowo. Jak to zrobić? Podstawą będzie zakup odpowiedniego wyposażenia...
Meconops czyli uroczy niebieski mak
Kwiaty tej byliny są niesamowite ze względu na swoją spektakularną wielkość. Powodzenie jej uprawy w Polsce to spore wyzwanie zarówno dla ogrodników-amatorów, jak i ekspertów ogrodnictwa. Maki niebieskie wymagają dużej...
Gdy zwykły grzejnik nie wystarcza- ogrzewanie podłogowe w łazience
Warto zadbać o jakość wybranych rozwiązań i właściwy proces wykonawczy by ogrzewanie podłogowe prawidłowo spełniało swoje funkcje i przez lata zapewniało...
Montaż szuflady w 6 prostych krokach.
Dzięki szablonom tworzywowym w szybki i wygodny sposób oznaczymy otwory potrzebne zamontowania prowadnic raz mocowań frontów szuflad. System pozwala na instalację szuflad w czterech różnych wariantach. Dodatkowo na...
Dzielżan jesienny- atrakcyjna bylina ogrodowa
Jesienna Helena to długo kwitnąca bylina o żywo ubarwionych kwiatach dorasta do wysokości do 1,2 m. Na rozgałęzionej łodydze tworzy liczne koszyczki kwiatostanowe o żółtej lub żółtobrązowej barwie...
