Nasza pozycja w UE będzie tak silna, jak silne będą więzy naszej współpracy – mówił premier Mateusz Morawiecki po spotkaniu z szefem słowackiego rządu Eduardem Hegerem. Sądzę, że nasze wzajemne stosunki mają ogromy potencjał – ocenił z kolei słowacki premier.
Szef słowackiego rządu w czwartek składa oficjalną wizytę, podczas której spotkał się z premierem Morawieckim. Na wspólnej konferencji prasowej Morawiecki podkreślał, że relacje polsko-słowackie są na wielu polach znakomite. "Nie tylko budujemy razem wymiar bilateralny, ale także wymiar Wyszehradzki, Trójmorza i w ramach UE. Te lata dobrej współpracy pomiędzy Polską a Słowacją przyzwyczaiły nas do tego, że patrząc na wzajemne interesy, jednocześnie szanuje się je nawzajem i mamy wspólne cele, wspólne priorytety, o których dzisiaj również rozmawialiśmy".
Podkreślił jednocześnie, że Europa Środkowa w ostatnich latach stała się dzięki rozwojowi gospodarczemu – Słowacji, Polski, Grupy Wyszehradzkiej – lokomotywą wzrostu gospodarczego. Jak przekonywał również ten rok, po wyjściu z pandemii COVID-19, będzie bardzo dobrym rokiem wzrostu gospodarczego, wzajemnych relacji handlowych i inwestycji.
Podkreślił, że wśród tematów rozmów z premierem Słowacji były m.in. połączenia komunikacyjne, które otwierałyby możliwości eksportowe, importowe, inwestycyjne, gospodarcze i biznesowe np. tzw. Via Carpatia, która będzie przebiegała przez Słowację. Wspominał też o turystyce czy połączeniach kolejowych. Jak podkreślił, strategiczne inwestycje będą mogły być realizowane w przyspieszonym tempie także dzięki "dużemu zastrzykowi kapitału z krajowych programów odbudowy".
"W obliczu pandemii pokazaliśmy również, że łączy nas coś więcej niż tylko bliskość geograficzna" – mówił polski premier przypominając, że polscy medycy pomagali na Słowacji oraz że oba kraje wspólnie utrzymywały presję na instytucje europejskie, by dostawy szczepionek były jak najszybsze.
Jak wskazał Morawiecki, "pandemia na szczęście słabnie, ale nie słabną nasze główne założenia w polityce i relacjach polsko-słowackich". "Po pierwsze to odbudowa gospodarki po pandemii, która nie może bazować tylko na krótkotrwałym optymizmie, ale musi mieć kilka silników i o tym właśnie z panem premierem Eduardem rozmawialiśmy" – podkreślił. "I te silniki dobrze zaczynają z powrotem pracować po COVID-19 i na Słowacji, i w Polsce" – dodał.
"Nasza pozycja w Unii Europejskiej będzie tak silna jak silne będą więzy naszej współpracy" – podkreślał premier. "Geopolityczne licho nie śpi – wiemy to po różnego rodzaju interwencjach międzynarodowych, polityce międzynarodowej i dużo czasu poświęciliśmy dzisiaj kwestiom bezpieczeństwa, także walce z atakami konwencjonalnymi na Ukrainę, ale także ataki hybrydowymi, bo to jest, niestety, oblicze również współczesnych wojen, kryzysów i zagrożeń" – mówił Morawiecki.
Szef polskiego rządu mówił także, że "spójność w ramach V4 jest podbudowana naszymi wzajemnymi relacjami na wielu polach".
Morawiecki relacjonował, że podczas spotkania poruszono również temat uszczelniania VAT-u na poziomie międzynarodowym. Zwracał przy tym uwagę, że Polska odniosła ogromny sukces na tym polu. "Stąd mamy pieniądze i na politykę społeczną, i walkę z Covid-19, i inwestycje infrastrukturalne" – wskazał.
Zaznaczył jednocześnie, że widać, iż mafie VAT-owskie, przestępcy podatkowi przenoszą się do układów transgranicznych. "Dlatego automatyczna wymiana danych – o tym rozmawialiśmy z panem premierem – jest tak ważna" – mówił. Dziękował Hegerowi za zgodę na tę wymianę informacji.
Polski premier dodał, że poruszono też kwestię walki z rajami podatkowymi. Wyraził przy tym zadowolenie, że wraz ze słowackim premierem mają tu wspólne stanowisko, aby walczyć z tymi nieuczciwymi praktykami.
Podkreślił, że bardzo jednoznaczni byli też w ocenie spraw międzynarodowych za naszą wschodnią granicą – tego, co się dzieje na Ukrainie, na Białorusi oraz polityki Rosji wobec tych krajów, a także – zaznaczył – "naszych krajów". Akcentował jednocześnie, że ważną częścią architektury bezpieczeństwa jest NATO. "My, jako dwa kraje na wschodniej flance NATO – Słowacja i Polska – uspójniamy naszą politykę w zakresie bezpieczeństwa, bo to bardzo ważne, aby ta neoimperialne polityka, którą widzimy ze wschodu była powstrzymana" – dodał.
Podczas spotkania – kontynuował Morawiecki – poruszono również temat gazociągu Nord Stream II. "Wyraziłem mój niepokój i bardzo duże rozczarowanie związane ze zmianą polityki administracji amerykańskiej wobec Nord Stream II" – przyznał polski premier.
Wskazywał ponadto, że wraz z szefem słowackiego rządu ma "praktycznie identyczne stanowiska" we wszystkich omawianych tematach: politycznych, gospodarczych, dotyczących pandemii, czy wymiany turystycznej, kulturalnej, czy studenckiej.
Heger również wyraził zadowolenie z czwartkowego spotkania z Morawieckim, które – jak mówił – było bardzo konstruktywne i udało się wzmocnić wzajemne stosunki między obu krajami.
"Mamy już za sobą walkę z pandemią. To był czas bardzo trudny, który fizycznie nas rozdzielił, więc bardzo jest istotne, żebyśmy nadrobili wszystkie te zaległości i wzmocnili nasze wzajemne stosunki, które sądzę mają ogromy potencjał" – ocenił.
Podziękował za przejawy solidarności podczas walki z pandemią. Przypomniał, że Polska jest trzecim najważniejszym partnerem handlowym dla Słowacji. "Pandemia pokazała, że te więzi są silne" – zaznaczył. Dodał, że wzajemna wymiana handlowa spadła zaledwie na poziomie błędu statystycznego.
Heger podkreślał ponadto, że Polskę i Słowację "łączy kulturowa i językowa bliskość, co pomaga turystyce". "To jest dziedzina, gdzie chcielibyśmy rozwijać naszą współpracę i stworzyć takie warunki, w których obywatele Polski i Słowacji będą mogli korzystać z pięknej przyrody naszych oby krajów" – mówił.
Słowacki premier mówił ponadto, że współpraca transgraniczna naszych krajów jest pomyślna i chciałby, by była ona kontynuowana. Wyraził też nadzieję na odnowienie konsultacje międzyrządowe, które miałby się odbyć jesienią.
Heger również zwracał uwagę na kwestię wymiany danych między naszymi krajami, które miałyby się przyczynić do uszczelniania systemu VAT. W kontekście gazociągu Nord Stream II, Heger przyznał, że Słowacja nie uważa, by ten projekt był właściwy.
Premierzy odpowiadając na pytania dziennikarzy przyznali, że w trakcie spotkania pojawił się też temat przenoszenia części produkcji z krajów Azji do Europy. Morawiecki przyznał, że w sensie międzynarodowym Polska i Słowacja konkurują ze sobą o inwestycje, ale – zaznaczył – "przede wszystkim rozmawialiśmy na temat tego w jaki sposób przyciągnąć jak najwięcej inwestycji do krajów wyszehradzkich". "I powiedzieliśmy sobie: potem będziemy konkurować między sobą o te inwestycje, ale na początek stwórzmy jak najwięcej perspektyw do przyciągnięcia tych inwestycji, które w ostatnich 20 latach były poczynione gdzieś na Dalekim Wschodzie" – powiedział polski premier.
W trakcie konferencji prasowej obaj premierzy zwrócili uwagę, że w ramach Euro2020 za kilka dni zmierzą się ze sobą drużyny Polski i Słowacji. "Ja życzę przede wszystkim naszej drużynie zwycięstwa, ale myślę, że jest coś, co mogłoby nas pogodzić: życzę również Słowacji, żeby wyszła z grupy" – mówił Morawiecki. "Oby Euro2020 w 2021 roku było jak najbardziej szczęśliwe dla Polski przede wszystkim, ale także dla Słowacji" – dodał.
Premierzy wymienili się też koszulkami reprezentacji swoich państw w piłce nożnej podpisanymi przez zawodników. Heger wręczył też Morawieckiemu piłkę z podpisami słowackiego zespołu.
Po zakończeniu konferencji prasowej premierzy wspólnie złożyli wieńce przed pomnikiem upamiętniającym 535. pluton Słowaków w Armii Krajowej.
