O sobie: Po wielu latach pracy jako lektorka języka angielskiego oraz DOS (director of studies) własnej szkoły językowej, postanowiłam skupić się na czymś co, na ogół, bywa mało intratne, a konkretnie na literaturze. Czytam, piszę, publikuję w periodykach literackich w Polsce, USA, na Bałkanach, wydaję książki poetyckie (do tej pory 7), tłumaczę poezję Emily Dickinson (zuchwale aspirując do kanoniczności przekładu), wyjeżdżam na festiwale literackie oraz do domów pracy twórczej (Szwajcaria, Hiszpania); wciąż uczę oraz uczę się języków. O blogu: Będą to moje noty i wtręty kuLturalne i kuRturalne, głównie literackie, a nawet poetyckie. Nie mam doświadczenia w pisaniu blogów. Przeczuwam, że w sensie "gatunku literackiego" najbliżej mu do sylwy ponowoczesnej, czyli postmodernistycznej (sylwa: dzieło nierespektujące jednorodności gatunkowej, głównie poetyka kolażu; negatywne odwoływanie się do zastanych wzorców; heterogeniczność gatunkowa; sygnalizowany przez autora zamysł zburzenia wewnętrznej spójności utworu). O! W miarę doświadczenia, moja informacja o blogu (a może i o sobie) będzie ewoluować; zmieniać się na lepsze lub gorsze, w zależności od tego, kto i jak życzliwy czyta.
Ukraina je, Ukraina bude
Dodano: 23-08-2015
Najstarsze wzmianki o bandurze pochodzą z 6. wieku n.e. z Grecji. Podobno praszczurami bandury były lutnia i kobza. Inne źródła podają zaś, że antenatem był instrument strunowy o nazwie syrena syrenarum. Jeszcze inne zaś, że bandura to skrzyżowanie harfy, lutni i cytry.
Pierwsza informacja o ukraińskich bandurzystach pochodzi ze źródeł polskich z połowy 15 wieku. Instrument ten kojarzony jest z Ukrainą szczególnie od początku 20. wieku, kiedy to przeżywał swój rozkwit. Można powiedzieć, że wtedy bandura stała się narodowym symbolem Ukrainy i nieodłącznym atrybutem pieśniarzy grających i śpiewających dumki ukraińskie.
W czasach stalinowskich zakazano gry na bandurze, tak jak zabroniono na Ukrainie wszystkiego co było interpretowane jako wzmacnianie nacjonalizmu ukraińskiego. Od czasów kiedy Ukraina stała się suwerennym państwem, bandura przeżywa swój kolejny renesans.
W sobotę, 12 września 2015, o godzinie 18.30, w ramach 2. Pretekstów Kulturalnych / dziedzictwo ukraińskie (pierwsza edycja miała miejsce rok wcześniej pod hasłem „dziedzictwo żydowskie”), w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie, posłuchamy zespołu „Gerdan” - kwartetu bandurzystek z Iwano-Frankowska. Zespół ten działa przy Narodowym Uniwersytecie Przykarpackim im. Wasylia Stefanyka.
Przed publicznością rzeszowską wystąpią Nadija Wiwczaruk (Nadia Vivcharuk), Natalija Sawczuk (Natalia Savchuk), Wioletta Dutczak (Violetta Dutchak) i Switłana Matiiszyn (Svitlana Matiishyn). Kierowniczką zespołu jest prof. Wioletta Dutczak, muzykolog.
Instrumentalistki grają na bandurach kijowskich (w 1918 roku "Kijowski Chór Bandurzystów" dodał do bandury klasycznej więcej strun, w tym część strojonych chromatycznie). Są to instrumenty typu czernichiwka (od nazwy fabryki). Bandura kijowska stanowi obecnie najpopularniejszą wersję tego instrumentu. Bandurzystki będą ubrane w ludowe stroje reprezentujące regiony Ukrainy Zachodniej, na przykład Podole czy Huculszczyznę.
„Gerdan” powstał w 2010 roku i do tej pory uczestniczył w wielu festiwalach i konkursach w Ukrainie i za granicą. A oto niektóre z tych wydarzeń muzycznych: Watra Kobzarska – Krzemieniec 2010, Struny Złote– Tarnopol 2013, Perpetuum mobile – Drohobycz 2013.
W Polsce zespół „Gerdan” koncertował kilka razy – w 2012. w Gorzowie Wielkopolskim, w 2013. w Goleniowie. Tego roku wystąpił w Budapeszcie na Węgrzech.
W repertuarze ma utwory solowe i zespołowe: dumki, psalmy religijne, ludowe pieśni ukraińskie, pieśni do wierszy Tarasa Szewczenki, wybór pieśni kompozytorów ukraińskich, utwory instrumentalne, współczesne pieśni o Ukrainie i wiele innych.
W Muzeum w Rzeszowie, w wykonaniu bandurzystek z Iwano-Frankowska usłyszymy następujące utwory:
“Zoloto-blakytna Ukraina, “Jichaw kozak na wijnońku”, balladę “Malwy”, “Głos stepów” (utwór instrumentalny), “Ne twoja wijna”, “Ukripy nas, liubow”, “Nebesni chorugwy”, “Bilia topoli”, “Oj czoho ty poczornilo” - ukraińską pieśń ludową do słów Tarasa Szewczenki, w opracowaniu Wioletty Dutczak , “Czujesz, brate mij”, “Powijaw witer stepowyj” - ukraińską pieśń ludową, “Spowiedź” (solo – Nadia Wiwczaruk), łemkowską pieśń ludową “Plywe kacza” (a capella) oraz “Ukraina je, Ukraina bude”.
W trakcie rzeszowskiego koncertu zespołu “Gerdan”, “w swobodnym kontrapunkcie”, zobaczymy “Ukraińską rewolucję godności” - film (w wersji niemej) Rusłana Hanuszczaka, dziennikarza i operatora wojennego z Ukrainy.
