Miejski architekt i zakopiańczycy na wystawie w BWA

W czwartek, 3 lutego, o godz. 18.00 w Biurze Wystaw Artystycznych, otwarte zostaną dwie nowe wystawy. „Miejsca i emocje” Janusza Sepioła, który od ubiegłego roku pełni funkcję architekta miasta Rzeszowa, to kalejdoskop zabytków i detali, uchwyconych przez autora kreską i akwarelą. Z ich ascezą kontrastuje druga wystawa – kalejdoskop technik i wyobraźni artystów z zakopiańskiego okręgu ZPAP.

 

Wystawa w BWA to okazja zapoznania się z artystyczną wyobraźnią związanego z Krakowem Janusza Sepioła, który w październiku 2021 roku został architektem miejskim w Rzeszowie. Urodził się w 1955 r. w Gorlicach. Jest absolwentem Wydziału Architektury na Politechnice Krakowskiej i historykiem sztuki (studia na Uniwersytecie Jagiellońskim). W latach 1981-1990 był projektantem – urbanistą w Biurze Rozwoju Krakowa (laureat nagród resortowych), a następnie dyrektorem Wydziału Polityki Regionalnej i Przestrzennej (architekt wojewódzki) w Urzędzie Wojewódzkim w Krakowie. W roku 1998 trafił do Warszawy, gdzie został dyrektorem w Urzędzie Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast. Rok później został wicemarszałkiem małopolskim, a później, w latach 2002-2006, marszałkiem małopolskim. 

 

Zainicjował budowę między innymi takich obiektów jak: Małopolski Ogród Sztuki i Muzeum Lotnictwa, Cricoteka. Był organizatorem Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego, Szlaku Architektury Drewnianej czy Nagrody Architektonicznej im. St. Witkiewicza, a także generalnym projektantem Planu Zagospodarowania Przestrzennego Małopolski (nagroda resortowa) i koordynatorem dwóch kolejnych strategii jej rozwoju. W 2007 roku pełnił funkcję pełnomocnika prezydenta Krakowa ds. kultury – przeprowadził konkursy na gmachy Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK i Centrum Kongresowe ICE, był współautorem ekspozycji w Muzeum Fabryka Schindlera.

 

W wyborach parlamentarnych w 2007 roku i 2011 został wybrany do senatu. Przewodniczył Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz współprzewodniczył Senackiej Grupie Współpracy Polska-Rosja (organizator 4. edycji Polsko-Rosyjskiego Forum Regionów). Koordynator raportu „Przestrzeń życia Polaków” w Kancelarii Prezydenta RP, współautor tzw. ustawy krajobrazowej. 

 

Od 1991 roku jest członkiem Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. Członek Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP, wyróżniony złotą odznaką Stowarzyszenia i Medalem „Bene Merentibus”, sędzia wielu konkursów architektonicznych, laureat Nagrody im. Prof. J. Regulskiego za całokształt działalności. Kurator wystaw architektury polskiej w Berlinie, Turynie, Brukseli i Krakowie, współzałożyciel krakowskiej  galerii architektury GAGA.

 

Janusz Sepioł jest także autorem i współautorem kilku książek („Architekci i historia”, „Form Follows Freedom”, „Jagiełły 8 – historia jednego domu”, „Puls polskiej architektury”, „Dyptyk włoski”, „Wywiezione z Rosji”, „Gorlice – książka do pisania”) oraz wielu publikacji w prasie fachowej, autor paru indywidualnych wystaw fotograficznych.

 

Janusz Sepioł, Synagoga w Gorlicach, wzniesiona w XVIII w. przebudowana w XIX w w stylu „mauretańskim”, spalona przez Niemców, w 1967 przebudowana na piekarnię.

 

Wystawie architekta towarzyszy wystawa związanych również z Małopolską artystów, powstała z okazji 110 LAT Związku Polskich Artystów Plastyków okręgu zakopiańskiego. 

Zakopiański Okręg ZPAP jest organizacją wywodzącą się z ciągłości idei, fascynacji i ogromnej pasji artystów tworzących u podnóża gór. Zakopane było miejscem, gdzie już od połowy XIX wieku powstawała kolonia ludzi wolnej myśli – społeczników, artystów, naukowców, poetów. Z całego kraju przybywali tutaj przedstawiciele elity intelektualnej by tworzyć zaczyn silnie promieniującej kulturowo przestrzeni artystycznej. Pod koniec XIX wieku działała już liczna grupa wybitnych artystów odwiedzających Zakopane takich jak Stanisław Witkiewicz, Kazimierz Przerwa Tetmajer, Władysław Orkan, Leon Wyczółkowski, Karol Szymanowski, Stefan Żeromski, Jacek Malczewski oraz pozostałych na dłużej chociażby Władysław Skoczylas, Tymon Niesiołowski czy Kazimierz Brzozowski. W roku 1909 założone zostaje Towarzystwo Sztuki Podhalańskiej, którego pierwszym członkiem został Stanisław Witkiewicz. Pierwsze działania wystawiennicze odbywały się w przestrzeniach prywatnych. Należy tu wspomnieć postać Wojciecha Brzegi – współzałożyciela Towarzystwa Sztuka Podhalańska, który to W latach 1909 i 1910 zorganizował dwie pierwsze wystawy w swoim domu. To z inicjatywy Towarzystwa zaprezentowano w Zakopanem pierwszą awangardową wystawę formistów w roku 1917. Towarzystwo Sztuki Podhalańskiej po roku 1929 zostało przemianowane na Podhalański Związek Zawodowy Plastyków Polskich z tak wybitnymi postaciami jak Rafał Malczewski, Witkacy, Zofia i Władysław Stryjeńscy.

 

W lutym 1945 roku, parę dni po wyzwoleniu Zakopanego powstał tymczasowy Związek Zawodowy Pracowników Sztuki, który w czerwcu został Oddziałem Związku Zawodowego Polskich Artystów w Krakowie by w roku 1956 stać się samodzielnym Zakopiańskim Okręgiem ZPAP. W okresie powojennym, w historii Związku zapisali się tacy artyści jak Antoni Kenar, który w 1954 roku zostaje dyrektorem Państwowego Liceum sztuk Plastycznych dawnej Szkole Przemysłu Drzewnego, Maria Bujakowa organizatorka tkactwa i szkolnictwa artystycznego na Podhalu, Barbara i Tadeusz Brzozowscy inicjatorzy Ogólnopolskich Salonów lutowych i marcowych. W czasie organizowania Salonów lutowych i marcowych niebagatelną rolę odegrała Anna Górska, architektka Zakopanego, wieloletni członek Zarządu. W 1963, z inicjatywy Arkadiusza Walocha rozpoczyna działalność Galeria Pegaz. Powstają Przeglądy Filmowe o sztuce. W Zakopanym Tworzą takie indywidualności jak Władysław Hasior czy Antoni Rząsa którzy skupiają wokół siebie szczególne zainteresowanie. Stan wojenny wprowadzony w 1981 roku przerywa działalność Okręgu Zakopiańskiego ZPAP-u. Związek zostaje zawieszony a następnie w roku 1983 rozwiązany. W roku 1990 nastąpiło reaktywowanie Związku Polskich Artystów Plastyków Okręgu Zakopiańskiego. Tradycją Okręgu Zakopiańskiego ZPAP są wystawy łączące głęboki szacunek dla ponad wiekowej tradycji z kontynuacją idei związku człowieka z duchowością natury, która jest źródłem pierwotnym. 

 

Na wystawie w Rzeszowie prace pokażą: 

 

Alchowśki Serhij, Bartosz-Mazuś Ewa, Bąk Dorota, Beleć-Kuskowska Marianna, Bielska-Kozakiewicz Grażyna, Biernacik Sylwia, Bolechowska Zofia, Brzega Wojciech, Brzozowski Tadeusz, Cukier Stanisław, Dziubas Anna, Fajkosz Ewa, Fajkosz Kazimierz, Fortuna Ewa, Gaffke Małgosia, Gawdzik-Brzozowska Barbara, Gąsienica-Sobczak Jochym Stanisław, Gąsienica Szostak Karol, Gąsienica Szostak Marta, Gąsienica Szostak Michał, Grabowski Antoni, Gromada Marian, Gruszczyńska Maria, Gruszczyński Jerzy „Juras”,  Hajdukowicz-Witkowska Maria, Jałowiecki Czesław, Jędrysiak Jerzy, Jędrzejowski Janusz, Kamińska Kowalewska Cecylia, Kamocki Stanisław, Karasek Paweł, Kędzierski Dawid, Kosiński Jan, Kossowski Marek, Kostrzewa-Smreczak Magdalena, Kowalczyk Małgorzata, Kozaczka Adam Stanisław, Kozakiewicz Mariusz Krzysztof, Majerczyk Małgorzata, Marusarz Grażyna, Nałęcz-Kęszycka Elżbieta, Orski Ryszard, Pecuch Grzegorz, Piekacz Zygmunt, Podleśny Jolanta, Popielak Jerzy, Popowicz Anna, Popowicz Bogusław, Ross-Baczyńska Ewa, Rząsa Antoni, Sawa Klamerus Bartosz, Schumacher Anna, Solańska Paula, Stanisławska-Pitoń Monika, Stoch Stanisław, Strączek-Bojda Joanna, Sułkowska Pawlik Helena, Szczerba Krzyszof, Szczerba Paweł, Szewczyk Anna, Trebunia-Tutka Władysław, Wójcik Franciszek, Wrzesień Ireneusz, Veltuzen Maria, Zydroń Teresa.

 

Tadeusz Brzozowski „Pokuśnica”, olej na płótnie, 50×40 cm               

 

Wernisaż o w czwartek o godz. 18.00, a wystawy czynne pozostaną do 6 marca br. Można je obejrzeć codziennie, oprócz poniedziałków, w godz. 11.00-20.00. W niedziele bilety w BWA są w specjalnej cenie – po 2 zł.