Reklama

Kultura

Dziś uroczystość Bożego Ciała

Opracowanie Anna Olech
Dodano: 04.06.2015
19988_Swieto_1
Share
Udostępnij
W ten dzień ulicami miast i wiejskimi drogami ludzie wierzący idą w procesjach z Chrystusem Eucharystycznym do czterech ołtarzy. Dziewczynki ubrane na biało sypią kwiatki, chłopcy dzwonią dzwonkami. Skąd się wzięła ta uroczystość, jakie były jej początki i dlaczego obchodzona jest właśnie teraz? 

Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, zwaną Bożym Ciałem, Kościół obchodzi od XIII wieku. To sposób ludzi wierzących, by podziękować Chrystusowi za ten niezwykły dar. Uroczystość wyraża obecną w Kościele od samych początków wiarę w realną obecność Chrystusa w Najświętszym Sakramencie. Opłatek, który jest dobrze wypieczonym chlebem pszennym, po wypowiedzeniu przez księdza słów Przeistoczenia, mocą Ducha Świętego staje się Ciałem Chrystusa, a wino – Jego Krwią. Substancja chleba (opłatka) przechodzi w substancję Ciała Pańskiego, a substancja (czyli materia, istota) wina przechodzi w materię i w istotę Krwi Pańskiej. 
 
Inicjatorką ustanowienia święta Bożego Ciała była św. Julianna z Cornillon (1192-1258), przeorysza klasztoru augustianek w Mont Cornillon w pobliżu Liege. W 1245 r. otrzymała ona objawienia, w których Chrystus żądał ustanowienia osobnego święta ku czci Najświętszej Eucharystii. Wyznaczył nawet dzień uroczystości Bożego Ciała – czwartek po niedzieli Świętej Trójcy. Biskup Liege, Robert, po naradzie ze swoją kapitułą i po pilnym zbadaniu objawień, postanowił wypełnić życzenie Pana Jezusa. W 1246 r. odbyła się pierwsza procesja eucharystyczna. Jednak w tym samym roku biskup Robert zmarł. Wyższe duchowieństwo miasta, za namową teologów, uznało jednak krok zmarłego ordynariusza za przedwczesny, a wprowadzenie święta pod taką nazwą za niewłaściwe. Co więcej, omalże nie oskarżono św. Julianny o herezję. Karnie została przeniesiona z klasztoru w Mont Cornillon na prowincję (1247 r.). Po interwencji archidiakona katedry w Liege, Jakuba, kardynał Hugo zlecił ponowne zbadanie sprawy i zatwierdził święto. W 1251 r. po raz drugi archidiakon Jakub poprowadził ulicami Liege procesję eucharystyczną. Wkrótce został biskupem w Verdun, patriarchą Jerozolimy i ostatecznie papieżem (1261-1264). Panował jako Urban IV. On też w 1264 r. wprowadził w Rzymie uroczystość Bożego Ciała.
 
Przyczynkiem do ustanowienia święta miał być cud, jaki wydarzył się w Bolsena. Kiedy kapłan odprawiał Mszę świętą, po Przeistoczeniu kielich trącony ręką przechylił się tak nieszczęśliwie, że wylało się wiele kropel krwi Chrystusa na korporał. Przerażony kapłan ujrzał, że wino zmieniło się w krew. Zawiadomiony o tym cudzie papież, który przebywał wówczas w pobliskim mieście Orvieto, zabrał ten korporał. Do dnia obecnego znajduje się on w bogatym relikwiarzu w katedrze w Orvieto. Dotąd widać na nim plamy. W czasie procesji Bożego Ciała obnosi się ten korporał zamiast monstrancji. 
 
Papież Klemens V odnowił święto (1314), które po śmierci Urbana zaczęło zanikać, a papież Jan XXII (+1334) zatwierdził je dla całego Kościoła. Od czasu papieża Urbana VI uroczystość Bożego Ciała należy do głównych świąt w roku liturgicznym Kościoła (1389).
 
Procesja do czterech ołtarzy
 
Pierwsza wzmianka o procesji w to święto pochodzi z Kolonii z roku 1277. Od wieku XIV spotykamy się z nią w Niemczech, Anglii, Francji, Hiszpanii i w Mediolanie. W XV wieku w Niemczech zrodził się zwyczaj procesji do czterech ołtarzy, natomiast w Polsce po raz pierwszy z procesją Bożego Ciała spotykamy się już w XIV wieku, w Płocku i we Wrocławiu. Od wieku XVI wprowadzono zwyczaj śpiewania Ewangelii przy czterech ołtarzach, który istnieje do dzisiaj.

Stary jest też zwyczaj przynoszenia przez wiernych do kościoła wianków ziół, które kapłan poświęca w dniu oktawy. Zawiesza się je w domach na ścianie, by chroniły od choroby; często gałązki umieszczane są na polach, by plony lepiej rosły i by Bóg zachował je od robactwa i nieurodzaju. W niektórych stronach drzewka i gałęzie, którymi był przystrojony kościół i ołtarze w czasie procesji Bożego Ciała, po oktawie zabierano na pola i tam je zatykano. Ich część palono, aby dym odstraszał chmury gradowe i pioruny. 
 
Obecnie pełna nazwa uroczystości Bożego Ciała mówi o Najświętszym Ciele i Krwi Chrystusa, ale przed reformą soborową istniało osobne święto ku czci Najdroższej Krwi Chrystusa. Do dziś istnieją kościoły pod tym wezwaniem. Tak jak Boże Ciało jest rozwinięciem treści Wielkiego Czwartku, tak uroczystość Najdroższej Krwi Jezusa była niejako przedłużeniem Wielkiego Piątku. Ustanowił ją w 1849 r. papież Pius IX i wyznaczył to święto na pierwszą niedzielę lipca. Cały miesiąc był poświęcony tej tajemnicy. Papież św. Pius X przeniósł święto na dzień 1 lipca. Papież Pius XI podniósł je do rangi świąt pierwszej klasy (1933) na pamiątkę dziewiętnastu wieków, jakie upłynęły od przelania za nas Najświętszej Krwi.

Reforma liturgii z 1969 r. złączyła uroczystość Przenajdroższej Krwi Pana Jezusa z uroczystością Bożego Ciała, automatycznie znosząc dotychczasowe święto z 1 lipca, ponieważ Eucharystia to Najświętsze Ciało i Najświętsza Krew Pana Jezusa.

Share
Udostępnij
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Nasi partnerzy