Reklama
REKLAMA
Automatycznie wyświetlimy artykuł za 10 sekund
Przejdź do artykułu
Reklama
Reklama

Czy Słowacki nie zasłużył na bardziej eksponowane miejsce w Rzeszowie?

A A A
Jaromir Kwiatkowski

Dodano: 30-05-2016

Fot. J.Kwiatkowski

Fot. J.Kwiatkowski

GALERIA ZDJĘĆ
Fot. J.Kwiatkowski
Fot. J.Kwiatkowski
Fot. J.Kwiatkowski
Fot. J.Kwiatkowski

W Ogrodzie Miejskim im. Solidarności w Rzeszowie przy ul. Dąbrowskiego stoi pomnik Juliusza Słowackiego, jednego z trzech (obok Mickiewicza i Krasińskiego) naszych wieszczów narodowych. Pomnik jest wśród drzew i krzewów mało widoczny, jak również mało odwiedzany - do parku przychodzi dziś o wiele mniej osób niż za czasów jego największej świetności. Czy wybitny poeta, który profetycznie pisał o papieżu-Słowianinie, nie zasługuje na bardziej eksponowane miejsce?


Pomnik został uroczyście odsłonięty 16 października 2002 r., w 24. rocznicę wyboru kard. Karola Wojtyły na papieża, ale zamysł jego postawienia datuje się na lata 20. XX w. Z tamtego zamiaru pozostała zresztą szczególna pamiątka: kamień węgielny, poświęcony 27 czerwca 1927 r., w przeddzień przywiezienia prochów Juliusza Słowackiego z Paryża do Krakowa i złożenia ich w katedrze wawelskiej. Uroczystość odbyła się po sumie w kościele farnym, której przewodniczył ks. dr Józef Jałowy, a  kazanie wygłosił ks. prał. Michał Tokarski. Uczestnicy tego podniosłego wydarzenia wysłuchali też patriotycznego przemówienia ówczesnego burmistrza Rzeszowa, Romana Krogulskiego. Parę godzin wcześniej, dla uświetnienia tej chwili, z wieży kościoła farnego rozległ się hejnał Rzeszowa (nie zachował się do dziś).
 
Kamień ten znajduje się kilkadziesiąt metrów od pomnika w kierunku budynku Drukarni i Wydawnictwa Diecezji Rzeszowskiej "Bonus Liber" oraz pałacu biskupiego (d. siedziby Instytutu Jana Pawła II) - na wysokości budynku drukarni.

Spełnienie zobowiązania sprzed 75 lat

Słowacki nie miał szczęścia - musiał czekać na swój monument w Rzeszowie... aż 75 lat. W jakich okolicznościach powrócono do pomysłu postawienia pomnika ? Jak podaje Stanisław Szczepański („Spełnienie”, „Głos Rzeszowa” z października 2002 r.), w 1994 r. nieżyjący już January Nowak, znawca dziejów Rzeszowa, sekretarz znanego muzealnika i regionalisty Franciszka Kotuli, zwrócił uwagę na ten kamień węgielny (napisał o nim w tekście „Słowacki w Rzeszowie”, który ukazał się w dodatku do czerwcowego numeru „Głosu Rzeszowa” w 1994 r.). Władze miasta życzliwie odniosły się do pomysłu odnowienia kamienia węgielnego i wybudowania na nim pomnika Juliusza Słowackiego. Jednak brakowało pieniędzy na ten cel. Znalazły się, dzięki wsparciu ówczesnego prezydenta Rzeszowa, dr. Andrzeja Szlachty, i sponsorów.

Urząd Miasta ogłosił konkurs dla młodzieży na projekt pomnika. Wybrano propozycję uczennicy liceum plastycznego, Magdaleny Prenety. Opierając się na jej wizji, rzeźbę zaprojektował Piotr Kida, rzeszowski rzeźbiarz i pedagog. Pomnik stanął. Tak po 75 latach Rzeszów spłacił dług wobec zobowiązania z 1927 r.

Na tablicy z brązu umieszczono cytat z wiersza Słowackiego przepowiadającego papieski tron dla Słowianina: „Pośród niesnasków Pan Bóg uderza w ogromny dzwon. Dla słowiańskiego oto papieża otwarty tron. J. Słowacki”.

Kontrowersje wokół lokalizacji

Lokalizacja pomnika wzbudzala kontrowersje. Sam jego twórca, nieżyjący już (zmarł w 2009 r.) Piotr Kida interweniował u prezydenta Rzeszowa Tadeusza Ferenca w sprawie przeniesienia pomnika w bardziej eksponowane miejsce, w pobliże Ratusza. - W październiku ub. r. wybrałem się z prezydentem Tadeuszem Ferencem do parku przy ul. Dąbrowskiego, gdzie stoi pomnik. Wspólnie doszliśmy do wniosku, że nie jest to najlepsze dla niego miejsce. Wśród krzewów Słowacki jest słabo widoczny, a park nie odwiedza już tylu mieszkańców miasta, co niegdyś - stwierdził w styczniu 2004 r. rzeźbiarz na łamach "Nowin". A Marcin Stopa, ówczesny rzecznik prasowy Urzędu Miasta, zapewniał w tym samym artykule: - Chcemy, by rzeźbę rzeszowianie mogli podziwiać na co dzień, a nie tylko przy okazji spacerów po parku. Pomnik stanie na skwerku, w otoczeniu zieleni. Najprawdopodobniej już wiosną. Na razie nie wiadomo, czy w miejsce pomnika Słowackiego zostanie postawiony nowy.

Do realizacji tego pomysłu nie doszło. W 2009 r. obecnej lokalizacji pomnika wieszcza bronił na łamach pisma "Nasz Dom - Rzeszów" Andrzej Szypuła, przewodniczący komisji kultury, sportu i promocji Rady Miasta Rzeszowa w latach 2002-2006. Napisał m.in.: "Nie muszę wyjaśniać związków naszego znakomitego wieszcza Juliusza Słowackiego z osobą Jana Pawła II. Jest rzeczą znamienną, iż w 1927 roku ułożono kamień węgielny pod pomnik wieszcza tuż przy obecnym Instytucie Teologiczno-Pastoralnym im. Jana Pawła II w Rzeszowie. Pomnik ten jest trwałym elementem historii Miasta Rzeszowa, wyrazem przywiązania mieszkańców Rzeszowa do Juliusza Słowackiego, do Ojca Świętego Jana Pawła II, wyrazem patriotyzmu i przywiązania do wartości religijnych, narodowych, społecznych. Dla mnie i wielu rzeszowian pomnik Słowackiego w Rzeszowie i miejsce, gdzie się znajduje, to miejsce święte. Za jego pozostawieniem w tym miejscu, gdzie obecnie stoi, jednogłośnie opowiedziała się komisja kultury, sportu i promocji Rady Miasta Rzeszowa IV kadencji, której przewodniczyłem. (...) Ze zdumieniem obserwuję co i raz pojawiające się w niektórych rzeszowskich mediach głosy o przeniesieniu pomnika Słowackiego w inne miejsce. Apeluję publicznie do władz miasta Rzeszowa o odstąpienie od tego zamiaru. Oczekuję także w Roku Słowackiego o staranne zadbanie o pomnik poprzez odpowiednie posadowienie wokół niego zieleni, kwiatów, krzewów, o co bezskutecznie wspomniana komisja wnioskowała i co do dziś nie zostało wykonane. I dość już żenujących dyskusji o przenoszeniu pomnika. Kto i po co je inspiruje?".

Nie wiem, czy i kto inspirował przed kilku laty dyskusję o przeniesieniu pomnika Słowackiego. Od jednego z urzędników usłyszałem (na ucho) coś wręcz przeciwnego: że gdyby był odpowiednio mocny nacisk opinii publicznej, to monument zostałby przeniesiony. Minęły lata i nic takiego nie nastąpiło.

Nie rozumiem tej sytuacji

Do dyskusji na ten temat trzeba i warto powrócić, tym bardziej, że planowana jest rewitalizacja parku przy ul. Dąbrowskiego. Za dotychczasową lokalizacją przemawiają - tylko i wyłącznie - względy historyczne. Ale czy one powinny być najważniejsze? Po uroczystościach w 1927 r. została szczególna pamiątka - kamień węgielny. I on powinien pozostać w parku. Ale pomnik - już niekoniecznie.

Związek Słowackiego z Janem Pawłem II rozumiem - wszak to nasz wieszcz przewidział, że Karol Wojtyła obejmie Stolicę Piotrową. Symbolem tego związku miało być sąsiedztwo Instytutu Jana Pawła II. Tyle tylko, że w międzyczasie Instytut zmienił swoją siedzibę. Nie przypominam sobie głosów żądających, by przeprowadził się na Słocinę wraz z pomnikiem.
Zasadny wydaje mi się natomiast argument, który 12 lat temu podniósł śp. Piotr Kida: że pomnik, tak słabo widoczny, nie budzi takiego zainteresowania, jakie powinien. Potwierdzam to, mając doświadczenie niemal codziennych spacerów z psem w okolicę pomnika. Tam rzeczywiście chodzi tylko pies z kulawą nogą.

Powiem więcej: nie rozumiem sytuacji, w której Słowacki, który - jak podnosimy - "przewidział" polskiego papieża, stoi schowany w parku, a za to w najbardziej eksponowanych miejscach w mieście straszą koszmarki ku czci "wyzwolicieli"  z Armii Czerwonej bądź opiewające "czyn rewolucyjny".
Ktoś powie: ale do przeniesienia potrzebne są pieniądze. Nie zaprzeczam. A prezydentowi i radnym dedykuję taką maksymę: jak są chęci, to i sposób się znajdzie. Gorzej, jeżeli by się miało okazać, że chęci nie ma.  
 
Reklama

SŁOWACKI STANIE W INNYM MIEJSCU PARKU

Jak nas poinformowała we wtorek Katarzyna Pawlak z Biura Prasowego Urzędu Miasta Rzeszowa, podczas prac rewitalizacyjnych Ogrodu Miejskiego im. Solidarności przy ul. Dąbrowskiego, które mają się rozpocząć jeszcze w tym roku, pomnik Juliusza Słowackiego zostanie przeniesiony w bardziej eksponowane miejsce parku. To kompromisowe, ale nie najgorsze rozwiązanie: pomnik nie opuściłby parku, z którym jest historycznie związany, ale byłby bardziej widoczny i - miejmy nadzieję - częściej odwiedzamy. Pozostaje mieć nadzieję, że termin "bardziej eksponowane miejsce" rzeczywiście oznacza to, co oznacza.
Reklama
Reklama
Reklama
zobacz więcej

POLECANE

RZESZÓW WEATHER
Reklama

NASI PARTNERZY

zamknij

Szanowny Czytelniku !

Zanim klikniesz „Zgadzam się” lub zamkniesz to okno, prosimy o przeczytanie tej informacji. Prosimy w niej o Twoją dobrowolną zgodę na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez naszych partnerów biznesowych oraz przekazujemy informacje o tzw. cookies i o przetwarzaniu przez nas Twoich danych osobowych. Klikając „Zgadzam się” lub zamykając okno, zgadzasz się na poniższe. Możesz też odmówić zgody lub ograniczyć jej zakres.

Zgoda

Jeśli chcesz zgodzić się na przetwarzanie przez Zaufanych Partnerów Grupy SAGIER Twoich danych osobowych, które udostępniasz w historii przeglądania stron i aplikacji internetowych, w celach marketingowych (obejmujących zautomatyzowaną analizę Twojej aktywności na stronach internetowych i w aplikacjach w celu ustalenia Twoich potencjalnych zainteresowań dla dostosowania reklamy i oferty) w tym na umieszczanie znaczników internetowych (cookies itp.) na Twoich urządzeniach i odczytywanie takich znaczników, kliknij przycisk „Przejdź do serwisu” lub zamknij to okno.
Jeśli nie chcesz wyrazić zgody, kliknij „Nie teraz”. Wyrażenie zgody jest dobrowolne. Możesz edytować zakres zgody, w tym wycofać ją całkowicie, przechodząc na naszą stronę polityki prywatności. Powyższa zgoda dotyczy przetwarzania Twoich danych osobowych w celach marketingowych Zaufanych Partnerów. Zaufani Partnerzy to firmy z obszaru e-commerce i reklamodawcy oraz działające w ich imieniu domy mediowe i podobne organizacje, z którymi Grupa SAGIER współpracuje.
Podmioty z Grupy SAGIER w ramach udostępnianych przez siebie usług internetowych przetwarzają Twoje dane we własnych celach marketingowych w oparciu o prawnie uzasadniony, wspólny interes podmiotów Grupy SAGIER. Przetwarzanie takie nie wymaga dodatkowej zgody z Twojej strony, ale możesz mu się w każdej chwili sprzeciwić. O ile nie zdecydujesz inaczej, dokonując stosownych zmian ustawień w Twojej przeglądarce, podmioty z Grupy SAGIER będą również instalować na Twoich urządzeniach pliki cookies i podobne oraz odczytywać informacje z takich plików. Bliższe informacje o cookies znajdziesz w akapicie „Cookies” pod koniec tej informacji.

Administrator danych osobowych

Administratorami Twoich danych są podmioty z Grupy SAGIER czyli podmioty z grupy kapitałowej SAGIER, w której skład wchodzą Sagier Sp. z o.o. ul. Mieszka I 48/50, 35-303 Rzeszów oraz Podmioty Zależne. Ponadto, w świetle obowiązującego prawa, administratorami Twoich danych w ramach poszczególnych Usług mogą być również Zaufani Partnerzy, w tym klienci.
PODMIOTY ZALEŻNE:
http://www.biznesistyl.pl/
http://poradnikbudowlany.eu/
http://modnieizdrowo.pl/
http://www.sagier.pl/
Jeżeli wyrazisz zgodę, o którą wyżej prosimy, administratorami Twoich danych osobowych będą także nasi Zaufani Partnerzy. Listę Zaufanych Partnerów możesz sprawdzić w każdym momencie na stronie naszej polityki prywatności i tam też zmodyfikować lub cofnąć swoje zgody.

Podstawa i cel przetwarzania

Twoje dane przetwarzamy w następujących celach:
• 1. Jeśli zawieramy z Tobą umowę o realizację danej usługi (np. usługi zapewniającej Ci możliwość zapoznania się z jednym z naszych serwisów w oparciu o treść regulaminu tego serwisu), to możemy przetwarzać Twoje dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.
• 2. Zapewnianie bezpieczeństwa usługi (np. sprawdzenie, czy do Twojego konta nie loguje się nieuprawniona osoba), dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszanie naszych usług i dopasowanie ich do potrzeb i wygody użytkowników (np. personalizowanie treści w usługach), jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług (np. jeśli interesujesz się motoryzacją i oglądasz artykuły w biznesistyl.pl lub na innych stronach internetowych, to możemy Ci wyświetlić reklamę dotyczącą artykułu w serwisie biznesistyl.pl/automoto. Takie przetwarzanie danych to realizacja naszych prawnie uzasadnionych interesów.
• 3. Za Twoją zgodą usługi marketingowe dostarczą Ci nasi Zaufani Partnerzy oraz my dla podmiotów trzecich. Aby móc pokazać interesujące Cię reklamy (np. produktu, którego możesz potrzebować) reklamodawcy i ich przedstawiciele chcieliby mieć możliwość przetwarzania Twoich danych związanych z odwiedzanymi przez Ciebie stronami internetowymi. Udzielenie takiej zgody jest dobrowolne, nie musisz jej udzielać, nie pozbawi Cię to dostępu do naszych usług. Masz również możliwość ograniczenia zakresu lub zmiany zgody w dowolnym momencie.

Twoje dane przetwarzane będą do czasu istnienia podstawy do ich przetwarzania, czyli w przypadku udzielenia zgody do momentu jej cofnięcia, ograniczenia lub innych działań z Twojej strony ograniczających tę zgodę, w przypadku niezbędności danych do wykonania umowy, przez czas jej wykonywania i ewentualnie okres przedawnienia roszczeń z niej (zwykle nie więcej niż 3 lata, a maksymalnie 10 lat), a w przypadku, gdy podstawą przetwarzania danych jest uzasadniony interes administratora, do czasu zgłoszenia przez Ciebie skutecznego sprzeciwu.

Przekazywanie danych

Administratorzy danych mogą powierzać Twoje dane podwykonawcom IT, księgowym, agencjom marketingowym etc. Zrobią to jedynie na podstawie umowy o powierzenie przetwarzania danych zobowiązującej taki podmiot do odpowiedniego zabezpieczenia danych i niekorzystania z nich do własnych celów.

Cookies

Na naszych stronach używamy znaczników internetowych takich jak pliki np. cookie lub local storage do zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu personalizowania treści i reklam oraz analizowania ruchu na stronach, aplikacjach i w Internecie. W ten sposób technologię tę wykorzystują również podmioty z Grupy SAGIER oraz nasi Zaufani Partnerzy, którzy także chcą dopasowywać reklamy do Twoich preferencji. Cookies to dane informatyczne zapisywane w plikach i przechowywane na Twoim urządzeniu końcowym (tj. twój komputer, tablet, smartphone itp.), które przeglądarka wysyła do serwera przy każdorazowym wejściu na stronę z tego urządzenia, podczas gdy odwiedzasz strony w Internecie. Szczegółową informację na temat plików cookie i ich funkcjonowania znajdziesz pod tym linkiem. Pod tym linkiem znajdziesz także informację o tym jak zmienić ustawienia przeglądarki, aby ograniczyć lub wyłączyć funkcjonowanie plików cookies itp. oraz jak usunąć takie pliki z Twojego urządzenia.

Twoje uprawnienia

Przysługują Ci następujące uprawnienia wobec Twoich danych i ich przetwarzania przez nas, inne podmioty z Grupy SAGIER i Zaufanych Partnerów:
1. Jeśli udzieliłeś zgody na przetwarzanie danych możesz ją w każdej chwili wycofać (cofnięcie zgody oczywiście nie uchyli zgodności z prawem przetwarzania już dokonanego na jej podstawie);
2. Masz również prawo żądania dostępu do Twoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do przeniesienia danych, wyrażenia sprzeciwu wobec przetwarzania danych oraz prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego, którym w Polsce jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Pod tym adresem znajdziesz dodatkowe informacje dotyczące przetwarzania danych i Twoich uprawnień.