Reklama
REKLAMA
Automatycznie wyświetlimy artykuł za 10 sekund
Przejdź do artykułu
Reklama
Reklama

Europejskie makatki kuchenne w Rudniku nad Sanem

A A A
Aneta Gieroń

Dodano: 12-06-2019

Od lewej: Barbara Tutka i prof. Piotr Tutka. Fot. Tadeusz Poźniak

Od lewej: Barbara Tutka i prof. Piotr Tutka. Fot. Tadeusz Poźniak

GALERIA ZDJĘĆ
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Fot. Tadeusz Poźniak
Kicz czy sztuka? Ciśnie się pytanie i… nie ma wątpliwości, że to warta obejrzenia sztuka codzienna, którą coraz trudniej odgrzebać nam w pamięci, a która w życiu naszych babek i prababek zajmowała poczesne miejsce, nie tylko na kuchennych ścianach. Wystawę, na którą się składają makatki z całej Europy z kolekcji Elżbiety i Piotra Branekovych oraz przedwojenne akcesoria łazienkowe i kuchenne, można oglądać do 25 sierpnia w Centrum Wikliniarstwa w Rudniku nad Sanem. 
 
To już trzecia ekspozycja w ostatnich dwóch latach zorganizowana przez rodzeństwo, Barbary i Piotra Tutków, którzy chcąc uczcić pamięć swojej tragicznie zmarłej matki, Stanisławy Tutki - wieloletniej nauczycielki w Rudniku nad Sanem, dwa lata temu założyli Fundację „Ocalić od zapomnienia”. Ta bardzo skutecznie rozwija swoją działalność kulturalną, patriotyczną i  historyczną oraz gromadzi zbiory sztuki dawnej. 
Reklama
 
Prof. Piotr Tutka to ekspert w dziedzinie  farmakologii klinicznej oraz endokrynolog, jego siostra Barbara od lat jest cenionym dermatologiem w Rudniku nad Sanem i w okolicznych miejscowościach. Jednak nie z medycyną, ale z działalności „Ocalić od zapomnienia” są w ostatnim czasie kojarzeni najczęściej. Prawie dwa lata temu zadebiutowali wystawą „Gorsety haftem malowane”, która prezentowana była także w Podkarpackim Urzędzie Marszałkowskim. W ubiegłym roku, w 100. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, zabrali rudniczan w sentymentalną podróż prezentując fotografie przedwojennych mieszkańców miasteczka - „Rudniczan portret własny 1900 – 1939”. I nie zwalniając tempa, w maju 2019 roku otworzyli kolejną wystawę – „Europejskie makatki kuchenne – kicz czy sztuka”.
 
 
Fot. Tadeusz Poźniak
 
- Zdecydował szczęśliwy przypadek – żartuje Barbara Tutka. – Wyszukiwałam przedwojenne wyroby wikliniarskie i koszykarskie, a w prezencie otrzymałam starą, świetnie zachowaną makatkę. Ta stała się pretekstem, by zgromadzić eksponaty, które nawiązują do naszej tradycji i przeszłości, a które dzisiaj są całkowicie zapomniane.
 
Z pomocą przyszła znakomita polska etnografka, Elżbieta Piskorz-Branekova, która pomogła w przygotowaniu ekspozycji i udostępniła większość eksponatów.
 
Co ciekawe, swojskie makatki przywędrowały do wielu państw europejskich, także do Polski, z Niemiec i Holandii, gdzie powszechnie używane były już w XIX wieku. Początkowo wieszane na ścianach w domach mieszczańskich, z czasem pojawiły się w robotniczych rodzinach, a na końcu także w chłopskich. Największa ich popularność przypadła na okres od lat 20. do 50. XX wieku.
Reklama
 
- Miały na to wpływ dwa czynniki – tłumaczy Elżbieta Piskorz-Branekova. – Nie były zbyt kosztowne i stosunkowo łatwe w wykonaniu. Makatkowe motywy były też materialnym odzwierciedleniem powszechnie znanej i popularnej, nie tylko w Niemczech dewizy tzw. trzech K ( Kinder, Küche, Kirche – dzieci, kościół, kuchnia). Credo to określało tradycyjną rolę kobiety w XIX - wiecznym społeczeństwie i rodzinie, a makatki (o tematyce świeckiej i religijnej) spełniały rolę schematycznego, obrazkowego vademecum. 
 
Jak dodaje etnografka, inspiracją do ich powstania była ceramika z białym tłem i charakterystyczną, kobaltową dekoracją. Od XVII wieku produkowano ją w mieście Delft w zachodniej Holandii. Malowano na niej holenderskie wiatraki, łodzie żaglowe, ludzi w strojach ludowych, pejzaże oraz ornamenty kwiatowo-roślinne.
 
 
Od lewej: Helena Jastrzębska, Marta Gała, Barbara Tutka, Piotr Tutka. Fot. Tadeusz Poźniak
 
- W Rudniku prezentujemy 45 makatek z Polski, Słowacji, Węgier, Bułgarii, Holandii i Niemiec, ale zbiór uzupełniają także  przedwojenne naczynia kuchenne i akcesoria łazienkowe, które udało się zgromadzić dzięki Ewie Kopyto z Rudnika nad Sanem – dodaje Barbara Tutka. – Okazuje się, że powstanie fundacji w takiej niewielkie społeczności, jaką jest Rudnik, nieprawdopodobnie jednoczy mieszkańców. Coraz częściej i coraz więcej osób chce nam pomagać w naszej działalności, a co najważniejsze, coraz częściej otrzymuję rożnego rodzaju pamiątki, które w przyszłości wykorzystamy na kolejnych wystawach. 
 
I już wiadomo, że na początku 2020 roku uda się przypomnieć losy kilkudziesięciu żydowskich rodzin, które przez wojną żyły w Rudniku nad Sanem. Będzie wiele unikatowych fotografii oraz cennych, cudem ocalałych mebli.
Reklama
 
Reklama
Reklama
Reklama
zobacz więcej

POLECANE

RZESZÓW WEATHER
Reklama

NASI PARTNERZY

zamknij

Szanowny Czytelniku !

Zanim klikniesz „Zgadzam się” lub zamkniesz to okno, prosimy o przeczytanie tej informacji. Prosimy w niej o Twoją dobrowolną zgodę na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez naszych partnerów biznesowych oraz przekazujemy informacje o tzw. cookies i o przetwarzaniu przez nas Twoich danych osobowych. Klikając „Zgadzam się” lub zamykając okno, zgadzasz się na poniższe. Możesz też odmówić zgody lub ograniczyć jej zakres.

Zgoda

Jeśli chcesz zgodzić się na przetwarzanie przez Zaufanych Partnerów Grupy SAGIER Twoich danych osobowych, które udostępniasz w historii przeglądania stron i aplikacji internetowych, w celach marketingowych (obejmujących zautomatyzowaną analizę Twojej aktywności na stronach internetowych i w aplikacjach w celu ustalenia Twoich potencjalnych zainteresowań dla dostosowania reklamy i oferty) w tym na umieszczanie znaczników internetowych (cookies itp.) na Twoich urządzeniach i odczytywanie takich znaczników, kliknij przycisk „Przejdź do serwisu” lub zamknij to okno.
Jeśli nie chcesz wyrazić zgody, kliknij „Nie teraz”. Wyrażenie zgody jest dobrowolne. Możesz edytować zakres zgody, w tym wycofać ją całkowicie, przechodząc na naszą stronę polityki prywatności. Powyższa zgoda dotyczy przetwarzania Twoich danych osobowych w celach marketingowych Zaufanych Partnerów. Zaufani Partnerzy to firmy z obszaru e-commerce i reklamodawcy oraz działające w ich imieniu domy mediowe i podobne organizacje, z którymi Grupa SAGIER współpracuje.
Podmioty z Grupy SAGIER w ramach udostępnianych przez siebie usług internetowych przetwarzają Twoje dane we własnych celach marketingowych w oparciu o prawnie uzasadniony, wspólny interes podmiotów Grupy SAGIER. Przetwarzanie takie nie wymaga dodatkowej zgody z Twojej strony, ale możesz mu się w każdej chwili sprzeciwić. O ile nie zdecydujesz inaczej, dokonując stosownych zmian ustawień w Twojej przeglądarce, podmioty z Grupy SAGIER będą również instalować na Twoich urządzeniach pliki cookies i podobne oraz odczytywać informacje z takich plików. Bliższe informacje o cookies znajdziesz w akapicie „Cookies” pod koniec tej informacji.

Administrator danych osobowych

Administratorami Twoich danych są podmioty z Grupy SAGIER czyli podmioty z grupy kapitałowej SAGIER, w której skład wchodzą Sagier Sp. z o.o. ul. Mieszka I 48/50, 35-303 Rzeszów oraz Podmioty Zależne. Ponadto, w świetle obowiązującego prawa, administratorami Twoich danych w ramach poszczególnych Usług mogą być również Zaufani Partnerzy, w tym klienci.
PODMIOTY ZALEŻNE:
http://www.biznesistyl.pl/
http://poradnikbudowlany.eu/
http://modnieizdrowo.pl/
http://www.sagier.pl/
Jeżeli wyrazisz zgodę, o którą wyżej prosimy, administratorami Twoich danych osobowych będą także nasi Zaufani Partnerzy. Listę Zaufanych Partnerów możesz sprawdzić w każdym momencie na stronie naszej polityki prywatności i tam też zmodyfikować lub cofnąć swoje zgody.

Podstawa i cel przetwarzania

Twoje dane przetwarzamy w następujących celach:
• 1. Jeśli zawieramy z Tobą umowę o realizację danej usługi (np. usługi zapewniającej Ci możliwość zapoznania się z jednym z naszych serwisów w oparciu o treść regulaminu tego serwisu), to możemy przetwarzać Twoje dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.
• 2. Zapewnianie bezpieczeństwa usługi (np. sprawdzenie, czy do Twojego konta nie loguje się nieuprawniona osoba), dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszanie naszych usług i dopasowanie ich do potrzeb i wygody użytkowników (np. personalizowanie treści w usługach), jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług (np. jeśli interesujesz się motoryzacją i oglądasz artykuły w biznesistyl.pl lub na innych stronach internetowych, to możemy Ci wyświetlić reklamę dotyczącą artykułu w serwisie biznesistyl.pl/automoto. Takie przetwarzanie danych to realizacja naszych prawnie uzasadnionych interesów.
• 3. Za Twoją zgodą usługi marketingowe dostarczą Ci nasi Zaufani Partnerzy oraz my dla podmiotów trzecich. Aby móc pokazać interesujące Cię reklamy (np. produktu, którego możesz potrzebować) reklamodawcy i ich przedstawiciele chcieliby mieć możliwość przetwarzania Twoich danych związanych z odwiedzanymi przez Ciebie stronami internetowymi. Udzielenie takiej zgody jest dobrowolne, nie musisz jej udzielać, nie pozbawi Cię to dostępu do naszych usług. Masz również możliwość ograniczenia zakresu lub zmiany zgody w dowolnym momencie.

Twoje dane przetwarzane będą do czasu istnienia podstawy do ich przetwarzania, czyli w przypadku udzielenia zgody do momentu jej cofnięcia, ograniczenia lub innych działań z Twojej strony ograniczających tę zgodę, w przypadku niezbędności danych do wykonania umowy, przez czas jej wykonywania i ewentualnie okres przedawnienia roszczeń z niej (zwykle nie więcej niż 3 lata, a maksymalnie 10 lat), a w przypadku, gdy podstawą przetwarzania danych jest uzasadniony interes administratora, do czasu zgłoszenia przez Ciebie skutecznego sprzeciwu.

Przekazywanie danych

Administratorzy danych mogą powierzać Twoje dane podwykonawcom IT, księgowym, agencjom marketingowym etc. Zrobią to jedynie na podstawie umowy o powierzenie przetwarzania danych zobowiązującej taki podmiot do odpowiedniego zabezpieczenia danych i niekorzystania z nich do własnych celów.

Cookies

Na naszych stronach używamy znaczników internetowych takich jak pliki np. cookie lub local storage do zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu personalizowania treści i reklam oraz analizowania ruchu na stronach, aplikacjach i w Internecie. W ten sposób technologię tę wykorzystują również podmioty z Grupy SAGIER oraz nasi Zaufani Partnerzy, którzy także chcą dopasowywać reklamy do Twoich preferencji. Cookies to dane informatyczne zapisywane w plikach i przechowywane na Twoim urządzeniu końcowym (tj. twój komputer, tablet, smartphone itp.), które przeglądarka wysyła do serwera przy każdorazowym wejściu na stronę z tego urządzenia, podczas gdy odwiedzasz strony w Internecie. Szczegółową informację na temat plików cookie i ich funkcjonowania znajdziesz pod tym linkiem. Pod tym linkiem znajdziesz także informację o tym jak zmienić ustawienia przeglądarki, aby ograniczyć lub wyłączyć funkcjonowanie plików cookies itp. oraz jak usunąć takie pliki z Twojego urządzenia.

Twoje uprawnienia

Przysługują Ci następujące uprawnienia wobec Twoich danych i ich przetwarzania przez nas, inne podmioty z Grupy SAGIER i Zaufanych Partnerów:
1. Jeśli udzieliłeś zgody na przetwarzanie danych możesz ją w każdej chwili wycofać (cofnięcie zgody oczywiście nie uchyli zgodności z prawem przetwarzania już dokonanego na jej podstawie);
2. Masz również prawo żądania dostępu do Twoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do przeniesienia danych, wyrażenia sprzeciwu wobec przetwarzania danych oraz prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego, którym w Polsce jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Pod tym adresem znajdziesz dodatkowe informacje dotyczące przetwarzania danych i Twoich uprawnień.