Wystawa „Sprawiedliwi Powstańcy 44” to portrety osób, które walczyły z nazistowskim i sowieckim okupantem ratując jednocześnie eksterminowanych Żydów. Jedni na barykadach powstańczej warszawy, drudzy w ukryciu i cieniu gett. Ekspozycję można oglądać w Muzeum Ulmów w Markowej do 3 października.
– Na powstańców warszawskich można i trzeba spoglądać z wielu perspektyw. My wybieramy własną – skupiając się na tych, którzy poza doświadczeniem powstańczym poszczycić się mogą pomocą udzielaną Żydom. To właśnie oni – Sprawiedliwi Powstańcy’44’ są bohaterami tej wystawy – mówi Katarzyna Nowicka, specjalista ds. promocji i animacji w Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej.
Na wystawie można obejrzeć sylwetki osób, które zostały odznaczone nie tylko za bohaterskie czyny podczas II wojny światowej. Wybrane postaci zostały także uhonorowane przez instytut Yad Vashem tytułem: „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.
– Różni ich tak wiele – wiek, płeć, pochodzenie, poglądy polityczne, zainteresowania. Mimo to nietrudno dostrzec wspólny mianownik – wierność uniwersalnym wartościom, nonkonformizm, zaangażowanie i odpowiedzialność – dodaje Katarzyna Nowicka.
Prezentowane biogramy to historie podwójnej walki. Pierwsza to bezpośrednie starcie z niemieckim okupantem, prowadzone na barykadach powstańczej Warszawy – w komórkach wywiadowczych, radiostacjach, fabrykach i szpitalach polowych. Druga to walka w ukryciu, w cieniu murów getta i kryjówek dla eksterminowanych Żydów.
Na wystawie wykorzystano materiały ze zbiorów Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej, a także z: Archiwum Rodziny Trzeciaków, Beit Lohamei Haghetaot/Ghetto Fighters’ House Museum, Miejskiego Ogrodu Zoologicznego w Warszawie, Muzeum Powstania Warszawskiego w Warszawie, Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie oraz Narodowego Archiwum Cyfrowego.
Treści wystawy prezentowane są w dwóch wersjach językowych – polskiej i angielskiej. Projekt jest wystawą mobilną – istnieje możliwość wypożyczenia wystawy.