Alina Bosak
Dodano: 14-06-2017
W jednej z najpiękniejszych sal teatralnych w Polsce – teatrze księżnej Izabelli Lubomirskiej na Zamku w Łańcucie - sześć teatrów, każdy z innego kraju środkowo-wschodniej Europy, zawarło niezwykły sojusz. Jego celem jest wspólny Międzynarodowy Festiwal Sztuk Trans/Misje. Będzie wędrował od Litwy do Węgier, przez Ukrainę, Polskę, Czechy i Słowację. W podróż wyruszy z Rzeszowa, bo to właśnie tutaj został wymyślony przez Jana Nowarę, dyrektora Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie.
Pierwsza edycja festiwalu, którego pełna nazwa brzmi Trans/Misje Międzynarodowy Festiwal Sztuk Rzeszów-Košice-Ostrava-Debrecen-Lviv-Panevezys, odbędzie się 25 sierpnia – 1 września 2018 roku. Deklaracja powołująca do życia festiwal Trans/Misje została podpisana w tym tygodniu, 13 czerwca w Łańcucie przez dyrektorów teatrów, które będą gospodarzami festiwalu w poszczególnych państwach. Organizacji wydarzenia podjęły się: Teatr im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie, Państwowy Teatr Košice (Słowacja), Narodowy Morawsko-Śląski Teatr w Ostrawie (Czechy), Teatr im. Mihála Csokonaiego w Debreczynie (Węgry), Narodowy Ukraiński Teatr Dramatyczny im. Marii Zańkowieckiej (Ukraina), Teatr Dramatyczny im. Juozasa Miltinisa w Poniewieżu (Litwa). Deklarację podpisał również Wit Karol Wojtowicz, dyrektor Muzeum-Zamek w Łańcucie. Muzeum jest bowiem partnerem honorowym przedsięwzięcia, czemu też dało wyraz otwierając przed sygnatariuszami deklaracji swoje podwoje.
Podpisanie umowy dobyło się w malowniczym wnętrzu Teatru Księżnej Izabelli Lubomirskiej, wielbicielki sztuki. – Miała tu miejsce prapremiera „Parad” Jana Potockiego. Właśnie od niego wywodzą się cztery pokolenia Potockich związanych z łańcuckim Zamkiem – przypomniał dyrektor Wojtowicz gościom spotkania.
Ideą festiwalu jest interdyscyplinarność zarówno w sferze sztuki (teatr, taniec, muzyka, film, plastyka, performance, nowe media itd.), jak i innych dziedzin z zakresu nauki (nauki polityczne, historyczne, literaturoznawstwo, teatrologia, socjologia itd.). Dlatego planowane spotkania festiwalowe mają dotyczyć nie tylko wydarzeń artystycznych, ale również działań edukacyjnych, takich jak debaty, spotkania z twórcami, konferencje naukowe czy wykłady. Ambicją jego twórców jest to, aby stał się największym festiwalem organizowanym przez kraje Grupy Wyszehradzkiej oraz partnerów z Ukrainy i Litwy.
- Impulsem do zorganizowania międzynarodowego festiwalu, była myśl, że artyści wszystkich dziedzin sztuki, posługują się wspólnym językiem, który nie nakłada uniformów, nie zmusza do politycznej poprawności, a jednocześnie pozwala zachować tożsamość. Przez sztukę łatwiej porozumieć się ponad różnicami – mówił Jan Nowara, tłumacząc, dlaczego teatry pogranicza zdecydowały się na wspólne przedsięwzięcie. – Nazwa Trans/Misje zawiera w sobie chęć przekraczania granic, budowania mostów, otwierani drzwi. Fundamentem jest regionalna wspólnota i wyjątkowa tożsamość pogranicza. Nie będziemy na tym festiwalu unikać różnić i trudnych tematów. Nie będziemy głaskać. Wypowiedź artystyczna musi być szczera, sztuka powstaje z niepohamowanych myśli i uczuć, ale też nikt nie potrafi tak wrażliwie jak artyści rozumieć drugiego człowieka, który bywa przeciwnikiem.
Teatry, które będą współorganizować festiwal, to instytucje o bogatej historii i dorobku. Teatr z Rzeszowa jest jedynym teatrem dramatycznym na Podkarpaciu, teatry z Debreczyna, Koszyc, Ostrawy to nie tylko scena dramatyczna, ale także opera i balet.
- Ta nasza współpraca to trochę powrót do czasów świetności Austro-Węgierskiego Cesarstwa i jego kulturowych tradycji – podkreślano w Łańcucie. Marszałek Władysław Ortyl zauważył, że podpisy złożone pod deklaracją założycielską stworzyły przestrzeń do rozprzestrzeniania się sztuki, a Aleksander Bobko, wiceminister nauki stwierdził: Mam poczucie harmonii między przeszłością a a teraźniejszością. Sięgamy do czasów dobrej współpracy między narodami. Wracając do tej tradycji, patrzymy z nadzieją w przyszłość, także dla Ukrainy – dodał, odnosząc się do słów dyrektora Narodowego Ukraińskiego Teatru Dramatycznego, który wcześniej wspomniał o wywołanym wojną smutku swojego narodu.
Podczas spotkania każdy z dyrektorów odczytał fragment deklaracji założycielskiej w swoim języku ojczystym. Podczas uroczystości oficjalnie zaprezentowane zostało również logo nowego festiwalu. Pierwsza edycja Trans/Misji, jak wspomniano, odbędzie się w Rzeszowie i ma nawiązywać do setnej rocznicy zakończenia I wojny światowej. Stąd też jej tytuł: „1918. Koniec i początek”. Drugą edycję przygotuje Państwowy Teatr w Koszycach, a kolejne zostaną dopiero ustalone. Objęcie festiwalu patronatem i wsparcie zadeklarował prof. Piotr Gliński, minister kultury i dziedzictwa narodowego. Przedsięwzięciu kibicuje także Marek Kuchciński, marszałek Sejmu. Jego list odczytał w Łańcucie poseł Wojciech Buczak.
Tagi: łańcut, teatr, Sojusz, festiwal, Trans/Misje
KOMENTARZE
Aneta Adamska, twórczyni teatru "Przedmieście"
Jej spektakle przyciągają tłumy coraz to nowych miłośników...
Wciąż nam się chce - rozmowa z Martą Półtorak
Marta Półtorak ? prezes zarządu firmy Marma Polskie...
Ewelina Wilk - wiara, że można osiągnąć wszystko
Dwudziestosześciolatka wierzy w historię jednostki...
Moda - męska rzecz
Od wielu lat najsłynniejszymi twórcami, często wręcz dyktatorami mody są mężczyźni. Jej odbiorcami są jednak głównie kobiety. Tak przynajmniej wnioskować można obserwując polską ulicę.
Urzędnicza elegancja
Czy urzędnicza moda jest potrzebna? Na pewno, choćby po to, by uniknąć wpadek, które pozostają w pamięci petentów dużo dłużej i mocniej niż te poprawne stroje. A przecież paniom pracującym w urzędzie też można przedstawić propozycje kobiece...
Galeria Integracyjna - połączenie dwóch światów
W nowoczesnym niedawno oddanym do użytku jednym...
Prof. Bralczyk w Rzeszowie. "O prawdzie w języku"
Prof. Jerzy Bralczyk – wybitny językoznawca, specjalista...
Imponująca kolekcja historycznych strojów w muzeum w Rzeszowie
Rzeszowskie muzeum wciąż poszerza kolekcję zabytkowych strojów. Na przestrzeni ostatnich pięciu lat po raz czwarty pozyskuje do Działu Sztuki zespół historycznych...
65 lat Kina Zorza i walka o przetrwanie! Od piątku czekają na widzów
W 2021 roku kino Zorza obchodzi jubileusz 65-lecia i… od kilku miesięcy rozpaczliwie walczy o przetrwanie w dobie koronawirusa. Kultowe rzeszowskie kino od...
Żydzi zjeżdżają do Leżajska na grób cadyka Elimelecha
Nawet 500 chasydów głównie z Europy i USA weźmie udział w tegorocznych uroczystościach z okazji 234. rocznicy śmierci cadyka Elimelecha w Leżajsku. Pierwsi pielgrzymi przyjechali...
Dagny nagra Osiecką. Fani wspierają i podarowali już 8 tysięcy
– Podziwiam ją. Zarówno jako artystkę, jak i kobietę. Wyprzedziła swoją epokę. Była kobietę niezależną w zależnym świecie. I odważną. Aby tworzyć, trzeba...
Majerscy dla katedry przemyskiej. Ocalone archiwum z Żołyni
Gdy w kwietniu 2019 Magdalena Kątnik-Kowalska wraz z mężem zakupiła w Żołyni kamienicę znanych snycerzy Dąbrowskich, natknęła się w ich warsztacie na zamkniętą szafę...
Teatry w Rzeszowie wracają z komediami i premierami
Po trzech miesiącach zamknięcia, teatry wreszcie mogą zaprosić publiczność. Króluje lekki, komediowy repertuar i już w lutym są premiery – jedna w Teatrze Siemaszkowej, druga w Rzeszowskim...
Ofiary Holokaustu z Podkarpacia - ich pomnik i premiera filmu "Jesteśmy razem"
W środę, 27 stycznia, w Międzynarodowym Dniu Pamięci Ofiar Holokaustu odbędzie się jednorazowy premierowy pokaz filmu o zagładzie Żydów...
Rzeszów Carpathia Festival 2021 z Jackiem Cyganem. Ruszyły eliminacje
Do końca lutego muzyczne talenty mają czas na przesłanie nagrań, by wziąć udział w eliminacjach do XVII edycji Międzynarodowego Festiwalu Piosenki "Rzeszów...