Opracowanie Katarzyna Grzebyk
Dodano: 06-09-2017
80 lat temu ponad 90 miast i miasteczek położonych na terenie dzisiejszych województw podkarpackiego, małopolskiego, świętokrzyskiego, lubelskiego, mazowieckiego i łódzkiego dostało wielką historyczną szansę na rozwój. Była nią budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego.
„Aż raptem, gdzieś wiosną 1937 roku, zdawało się, że jakiś cud nastąpił w tych wszystkich Kozienicach, Rzeszowach, Niskach, Końskich i Sandomierzach” - tak pisano atmosferę towarzyszącą reakcji na rządowy plan ogłoszony przez wicepremiera Eugeniusza Kwiatkowskiego. COP oznaczał nowoczesność, był nadzieją na lepsze życie, niestety zaprzepaszczoną przez wybuch II wojny światowej. Dla „miast COP" wciąż jednak pozostaje ważnym, a niekiedy jak w przypadku Stalowej Woli – podstawowym budulcem lokalnej tożsamości oraz elementem dziedzictwa kulturowego – tego materialnego i niematerialnego.
Po COP-ie pozostało coś więcej niż miasta i fabryki
Pozostałością COP jest zabudowa miast, budynki mieszkalne i użyteczności publicznej, gmachy fabryczne, podstawowe składniki miejskiej infrastruktury, jak wodociągi czy kanalizacja, drogi i tereny zielone. A także, pewien etos, duch, niedokończona opowieść, która dziś jest interpretowana i rozwijana za pomocą rozmaitych inicjatyw, z którymi wiążą się m.in. terminy: innowacja, przedsiębiorczość, postęp, wynalazczość czy zrównoważony rozwój.
8 września w Muzeum Regionalnym w Stalowej Woli zostanie otwarta wystawa „COP i miasto – nowoczesność i dziedzictwo”, która ma skłonić do refleksji nad dialogiem między tymi dwoma pojęciami i zachęcić do poszukiwania odpowiedzi na pytanie, jak budowa COP ma się do dzisiejszego świata? Jakie analogie i różnice występują między tym, co działo się 80 lat temu i zachodzi współcześnie?
Wystawa zabierze uczestników na wędrówkę po obszarze objętym budową COP-u, ale pominięty zostanie okres, w którym tworzono COP. Zwiedzający cofną się do lat 30. XX w., aby zobaczyć, jak miasta COP wówczas funkcjonowały i rozwijały się. Przewodnikiem w wyprawie będzie Stanisława Kuszelewska-Rayska, która wyprawiła się do COP latem 1938 roku. Interesowało ją to, na co zwykle uwagę zwracają kobiety, a co określiła jako zewnętrzne ramy życia. W skrócie można to określić jako jakość życia mieszkańców. Na jej relacje zostanie nałożone „współczesne szkiełko” - współcześnie termin jakość życia łączy się z pojęciem „inteligentnego miasta”.
Stalowa Wola smart city epoki międzywojnia?
Od lat w rankingach jakości życia w polskich miastach oraz smart city w czołówce pojawia się Rzeszów, wysoko plasują się też Kielce – miasta COP. Inne ośrodki dawnego okręgu wdrażają na swoim obszarze inteligentne rozwiązania w dziedzinie komunikacji, bezpieczeństwa czy zarządzania energią w budynkach. Ciekawe, co poprzedziło te starania? Czy dzisiejsza nowoczesność i ta sprzed kilkudziesięciu lat prezentują się zupełnie odmiennie? Czy Stalową Wolę można określić mianem smart city epoki międzywojnia?
Wstęp na wystawę jest wolny.
KOMENTARZE
Centralny Okręg Przemysłowy na Podkarpaciu
Wszyscy pamiętają słynne powiedzenie Billa Clintona: Gospodarka...
Co byłoby na Podkarpaciu, gdyby nie II RP i COP?!
W czwartek na Uniwersytecie Rzeszowskim odbyła się...
O Eugeniuszu Kwiatkowskim na Uniwersytecie Rzeszowskim
W czwartek od godz. 10 na Uniwersytecie Rzeszowskim...
Na Podkarpaciu powstaje szlak turystyczny związany z COP-em
Hale fabryki Wisan, jednego z największych producentów firanek w Polsce, Wytwórnia Filtrów PZL Sędziszów S.A., osiedle robotnicze w Stalowej Woli oraz kilka innych obiektów...
80 - lecie COP-u na sesji sejmiku województwa podkarpackiego
COP będzie na zawsze symbolem podjęcia w naszym kraju głębokiej zmiany ? powiedział marszałek województwa Władysław Ortyl, który w poniedziałek wraz z zarządem, radnymi...
Można oglądać lodospady w Rudawce Rymanowskiej
Lodospady w Rudawce Rymanowskiej są jedną z najciekawszych...
Kultowy Gibsport pożegnał Mickiewicza. To kawał historii Rzeszowa
W październiku...
Zamki na Podkarpaciu. Galeria Fotografii
Zima w pełni, a pod śniegiem Podkarpacie wygląda bajkowo. Zimowe zdjęcia...
Podano listę punktów szczepień przeciwko COVID-19. W Rzeszowie jest ich 23
Rząd opublikował mapę punktów szczepień przeciwko COID-19. W województwie podkarpackim są 393 miejsca. W samym Rzeszowie - 23. Rejestracja na...
Zaśnieżony Rzeszów. Galeria Fotografii
Gdy my zmagamy się z zaspami na drodze, odwołanymi kursami autobusów i zerwanymi liniami elektrycznymi, przyroda nic sobie nie robi z zimowych kłopotów i pięknie przystroiła Rzeszów. Pod śniegiem miasto wygląda...
Na weekend. Cergowa z wieżą widokową na Bieszczady i Tatry
Cergowa - zalesiony szczyt Beskidu Dukielskiego w Beskidzie Niskim, który od zawsze uwielbiali amatorzy biegów górskich oraz miłośnicy "prawdziwych gór", to idealny cel weekendowych...
U zwierząt już jest wiosna. Do nas przyjdzie za chwilę
Z lek. Radosławem Fedaczyńskim z Lecznicy dla Zwierząt "Ada" i prezesem Ośrodka Rehabilitacji Zwierząt Chronionych w Przemyślu, rozmawia Katarzyna Grzebyk
Zabytkowa wieża ciśnień w Rzeszowie odnowiona. Będą wycieczki?
Liczy niemal 120 lat i wewnątrz zachowało się jej oryginalne wyposażenie. W grudniu 2020 roku zakończył się remont wieży ciśnień na stacji kolejowej Rzeszów...
Dom "wyklętego" z rzeszowskiego pomnika zostanie odrestaurowany
Dom kapitana Karola Chmiela ps. "Grom", oficera WP i AK, jednego z członków IV Zarządu WiN uwiecznionych na Pomniku Żołnierzy Wyklętych w Rzeszowie, zostanie wyremontowany...
Zawiało i zasypało. Zachód słońca na Połoninie Caryńskiej
Połonina Caryńska (1297 m. n.p.m.) - jedna z najpiękniejszych i najbardziej charakterystycznych w Bieszczadach. Grzbiet Caryńskiej ma niespełna 5 km długości i 3 wierzchołki...
Ile zebrały podkarpackie sztaby WOŚP? Na razie najwięcej Rzeszów
Podczas 29. Finału w samym Rzeszowie do puszek, eskarbonek i na aukcjach dwa sztaby Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy zebrały w niedzielę, 31 stycznia, ponad...