Reklama

Lifestyle

Bezpłatna psychoterapia dla dzieci w projekcie Cogito

Rozmowa z Joanną Fularz, psychoterapeutą i dyrektorem merytorycznym Ośrodka Terapii Cogito w Rzeszowie
Dodano: 26.02.2023
71953_fularz
Share
Udostępnij
Alina Bosak: Coraz więcej dzieci potrzebuje pomocy psychologicznej. Czy to dlatego Ośrodek Terapii „Cogito” właśnie umożliwił 7-10-latkom bezpłatne skorzystanie z pomocy psychologicznej? Na czym polega projekt „Przeciwdziałanie agresji dla dzieci z klas 1-3 szkół podstawowych”?
 
Joanna Fularz: To projekt, który właśnie się rozpoczyna i do którego można jeszcze aplikować – termin pierwszego naboru upływa 28 lutego. Chcemy w ten sposób pomóc dzieciom, które w różny sposób i różnymi rodzajami agresji prezentują jakieś swoje trudności. Mogą to być trudności rozwojowe związane z niezdiagnozowanymi zaburzeniami rozwojowymi, ale też systemowe wynikające z konfliktu w otoczeniu, napięć w rodzinie czy w samym dziecku, które może mieć problem z przetwarzaniem emocji. 
 
Zapraszacie Państwo na psychoterapię dzieci z pierwszych klas szkoły podstawowej. Czy to wiek, w którym te problemy w jakiś szczególny sposób się uwidaczniają?
 
Projekt skierowaliśmy do tych dzieci, ponieważ to grupa wiekowa, która często jest pomijana w profilaktycznych programach. Dość szybko obejmuje się opieką przedszkolaki, których rozwój odbiega od określonych standardów, i nastolatki w okresie dojrzewania, ponieważ wtedy dużą uwagę zwracamy na to, co się z dziećmi dzieje, wiedząc, że w tym czasie wykazują ryzykowne dla siebie zachowania. Natomiast dzieciom w wieku 7-10 lat poświęca się mniej uwagi. Tymczasem to bardzo ważny czas, czas przejścia między dzieciństwem a dojrzewaniem. Można w nim różne rzeczy naprawić i wyprostować, aby dziecko silniejsze weszło w okres dojrzewania i łatwiej sobie w nim poradziło. Pracując z tymi dziećmi nasi terapeuci dostrzegli, że są one obecnie najbardziej doświadczone skutkami przejścia na zdalne nauczanie podczas pandemii. Kiedy pandemia wybuchła, dzisiejsi trzecioklasiści byli w pierwszej klasie i praktycznie przez dwa lata nie mieli kontaktu z rówieśnikami i nauczycielami. Dużo straciły.
 
Czy to osamotnienie przełożyło się wzrost agresji?
 
Tak – ale szeroko pojętej agresji. Często agresję kojarzymy wyłącznie z agresją fizyczną czy werbalną i sytuacjami, w których ktoś kogoś popycha, bije, przezywa. Nam natomiast chodzi także o agresję bierną, kiedy dziecko staje się złośliwe, uszczypliwe i wykazuje nieumiejętność bycia w bliskim kontakcie z rówieśnikami. Agresja może być także skierowana przeciwko samemu sobie – taką obserwujemy u dzieci zamkniętych w sobie, nie cieszących się z tego, co się dzieje w szkole, wycofanych. Wszelkie żywe impulsy zamieniają one w agresywne dla siebie – odczuwają nadmierny lek, zbyt mocno przeżywają różne zdarzenia. 

Ale dzieci w tym wieku są mocno emocjonalne i żywiołowo reagują.
 
Tak, przy czym granica między tym, co jest adekwatnym do wieku reagowaniem, a co już agresją, okazuje się często bardzo cienka. Dorośli mają niejednokrotnie problem z rozumieniem, co się dzieje z dziećmi w tym wieku, mają trudność aby  do nich mądrze i ze zrozumieniem podejść. Koncentrując się na pouczaniu, na tym, co dzieci już „muszą potrafić” sprawiają, że dzieci zamykają się w sobie lub reagują złością a z czasem agresją.
 
Jeśli granica jest cienka, to skąd mam wiedzieć, czy moje dziecko, które np. nikogo nie bije, potrzebuje takiej pomocy psychologa czy wsparcia?
 
Ale może bardzo stresuje się pójściem do szkoły, chorobą członka rodziny czy konfliktem w klasie? Terapia jest także dla tych dzieci, które przeżywa różnego rodzaju lęki przed kontaktem z rówieśnikami, nauczycielem, które wykazują zachowania natrętne na przykład wiele razy piszą w zeszycie to samo słowo aż będzie idealnie. Chodzi tu o bycie agresywnym także dla siebie, o myślenie, że „nie odpuszczam”, że nie jestem w stanie popatrzeć na coś jak na zwykłe zadanie, które zrobię i pójdę się bawić, ale każda praca domowa urasta do wielkiego problemu i budzi strach przed krytyką, złą oceną. To nie jest wprawdzie sensu stricte agresja, tylko problem w radzeniu sobie z emocjami, ale może on rodzić zachowania agresywne lub autoagresywne. 

To oznacza, że bardzo wiele dzieci kwalifikuje się na terapię. 
 
Owszem, po konsultacji psychologicznej kierujemy dziecko na krótkoterminowe wsparcie grupowe lub indywidualne. Terapia w grupach jest dla dzieci, które mają problem z samokontrolą, rozumieniem zasad społecznych i bywają agresywne dla innych. Będą one trenowały umiejętności społeczne pod okiem terapeutów w tzw. grupach zastępowania agresji i grupach treningu umiejętności społecznych. Natomiast dzieci, które mają trudność w byciu z rówieśnikami i reagują na takie kontakty lękiem, pokierujemy na wsparcie indywidualne.   

Jak wygląda terapia grupowa?
 
W naszym ośrodku w takiej terapii bierze udział 6-8 dzieci w podobnym wieku, z podobnymi trudnościami. Grupa pracuje pod okiem dwóch terapeutów, a terapia obejmuje dwa rodzaje działań – trening umiejętności społecznych i trening zastępowania agresji. W pierwszym przypadku dzieci uczą się wymieniać komunikaty, panować nad emocjami, reagować adekwatnie do sytuacji. To cenne doświadczenie, bo dziecko najszybciej uczy się od rówieśnika, tymczasem minęły czasy, kiedy spędzały pół dnia na podwórku i ustalały między sobą reguły postępowania. Dziś ten kontakt nader często odbywa się pod nadzorem dorosłych. W grupie terapeutycznej również jest opiekun, ale dzieci mają w niej szansę zastanowić się nad różnymi rzeczami, przyjrzeć się sobie i swojemu zachowaniu z boku. Z kolei w treningu zastępowania agresji krok po kroku rozwijają umiejętność radzenia sobie ze złością w sposób adekwatny do wieku. Uczą się, że kiedy czują złość, nie muszą krzyczeć, bić się itp., ale mogą to zamienić w słowa, wyrazić w inny sposób. 

Terapia indywidualna to także godzinne spotkania?
 
Tak. Tutaj większą opieką obejmujemy rodziców, wychodząc z założenia, że wesprzeć trzeba system, w którym dziecko funkcjonuje. Pracujemy tak, aby po terapii rodzic wiedział, jak wspierać dziecko, aby ono np. mniej się bało, łatwiej wyrażało swoje leki i uczucia w domu. W ramach tego projektu zorganizujemy również warsztaty dla nauczycieli, po to, by budować wieloaspektowe wsparcie dziecka w jego środowisku szkolnym. Nasz ośrodek zajmuje się psychoterapią dzieci już od 14 lat. Terapię prowadzą doświadczeni psycholodzy. Nasz niemal 20-osobowy zespół, co tydzień poddaje się superwizji i ocenie własnej pracy, jaką prowadzi z pacjentami.  
 
Pracujecie państwo z dziećmi i z dorosłymi?
 
Tak, coraz więcej osób rozumie, jak potrzebne jest wsparcie psychologiczne i psychoterapeutyczne i coraz częściej z niego korzysta. W COGITO mniej więcej 50 proc. pacjentów to dzieci, 35 proc. osoby dorosłe a 15 proc. młodzież i nastolatki. Niestety zdarza się, iż osoba, która przychodzi z dzieckiem na terapię uzyskuje informację, iż to ona przede wszystkim potrzebuje wsparcia terapeutycznego, a problemy dziecka wynikają w dużej mierze z jej własnych problemów i to również należy jasno zaznaczyć. Kiedy w domu dzieje się coś złego często również dziecko potrzebuje wsparcia. Dlatego w Ośrodku najogólniej mówiąc pracujemy z Rodzinami. Często obecnie występujące zaburzenia depresyjne, lękowe u młodych osób wywołują zaniepokojenie rodziców, więc szukają pomocy u specjalistów. Czasem po prostu po to, by sprawdzić, czy to zwykłe zaburzenia rozwojowe, czy coś niepokojącego. Potrzeby są ogromne. Na pierwszą diagnozę do psychoterapeuty czy psychiatry dziecięcego w naszym ośrodku czeka się nawet kilka miesięcy. Dlatego dodatkowo organizujemy takie projekty, jak ten, o którym rozmawiamy. Tu bezpłatnie i szybko można uzyskać pomoc. Warto z tego skorzystać. 
 
Jak dostać się na takie wsparcie w ośrodku Cogito?
 
Wystarczy wypełnić formularz, który udostępniamy na naszej stronie internetowej, pod adresem: https://www.cogito.rzeszow.pl/upload/files/terapia_mlodziezy/9/.docx. Wypełniony i podpisany formularz trzeba wysłać skanem bądź w formie zdjęcia do wtorku 28 lutego, do godz. 23.59  na nasz adres e-mail: recepcja@cogito.rzeszow.pl. Zgłaszać można dzieci z klas 1-3 szkół podstawowych na terenie miasta Rzeszowa. Zgłoszenia dokonuje rodzic. Liczba miejsc ograniczona – wsparciem zostanie objęte tylko 36 dzieci. 
 
Wszelkie informacje na temat projektu realizowanego przez Ośrodek Terapii Cogito w Rzeszowie znajdują się w regulaminie projektu:https://www.cogito.rzeszow.pl/…/terapia_mlodziezy/9/.pdf. Zapraszamy również do kontaktu telefonicznego: 570847303. 
Share
Udostępnij
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Nasi partnerzy